نحوه رسيدگی به تعهدات ارزی

رفع تعهد ارزی واردات ( مقررات ارزی 1401)

الف) مراحل الزامي قبل از ارائه خدمات به متقاضيان واردات کالا و خدمت:

1 – اعتبار سنجي واردکننده قبل از ارائه خدمات و نيز کنترل.سقف تعهداتي مجاز ابلاغي از سوي بانک مرکزي ج.ا.ا.

2 – اخذ تعهد نامه ارائه پروانه گمرکي ورود کالا. اخذ تعهدنامه از واردکننده طبق فرم نمونه پيوست شماره 2 ( در بخش اول مجموعه مقررات ارزي در ارتباط با تحقق مفاد ذیل بندهاي (  9 و 14 ) قسمت کليات از بخش اول مجموعه مقررات ارزي ( که در متن تعهدنامه درج گردیده است)  بارعایت موارد ذیل الزامي است :

1 – 2 – تعهدنامه باید توسط شخص واردکننده دارنده کارت بازرگاني/مجوز واردات( تکميل و قسمت ذیل آن نيز توسط مسئولين شعبه پس از احراز هوی متقاضي منطبق با کارت بازرگاني با ذکر نام، تایيد، امضاء و مهر گردد.

2 – 2 – مؤسسه اعتباري مکلف است تعهدنامه ماخوذه را تا پایان تسویه تعهد ارزي در سوابق مربوطه نگهداري نماید.

3 – 2 – بر روي تعهدنامه برابر مقررات تمبر الصاق و ابطال گردد.

4 – 2 – لازم است تعهدنامه درمورد اشخاص حقيقي توسط شخص واردکننده دارنده کارت بازرگاني ( و درمورد اشخاص حقوقي خصوصي توسط دارندگان امضاء مجاز مرتبط با کارت بازرگاني آن شرکت ) تکميل، امضاء و مهر گردد.

تبصره: استفاده از کارت بازرگاني شخص ثالث در سيستم بانکي کشور جهت واردات کالا و خدمت حتي بصورت وکالتي امکان پذیر نمي باشد.

5 – 2 – درخصوص وزارتخانه ها، ارگانها، نهادها، شرکتها، سازمانها و مؤ سسات دولتي، اشخاص مسئول در دستگاه مربوطه بغير از ذیحساب( ميبایست نسب به تکميل و تنظيم تعهدنامه اقدام نمایند.

3 -دریافت وثایق مقرر در ذیل بندهاي( 9 و 14 ) قسمت کليات از بخش اول مجموعه مقررات ارزي.

ب) نحوه بررسي پروانه گمرکي/اسناد مثبته حاکي از ورود و ترخيص:

1 – نحوه رفع تعهد ارزي با ارائه پروانه گمرکي و یا سایر اسناد حاکي از ورود کالا و خدمت

1 – 1 -رفع تعهد ارزي صرفا تعهد ارائه پروانه گمرکي( در قبال ارائه پروانه گمرکي حاکي از ورود و ترخيص قطعي کالا و با مطابق کمي و کيفي به لحاظ ارزش و مشخصات کالاي وارده با ا سناد ارائه شده مطابق با ثبت سفارش درخصوح اعتبارات اسنادي علاوه بر موارد مذکور تطابق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادي)، ظرف مهل مقرر در بخش اول مجموعه مقررات ارزي با رعایت سایر مقررات بلامانع خواهدبود. در مواردي که واردکننده در مهلت هاي مقرر اعطایي نسبت به ارائه استناد حمل و پروانه گمرکي حاکي از ورود و ترخيص کالا اقدام ننماید، مؤ سسه اعتباري موظف است ضمن ضبط وثيقه مأخوذه موضوع ذیل بندهاي 9 و 14 (قسمت کليات اول مجموعه مقررات ارزي)، مراتب را وفق مفاد این مجموعه پيگيري نماید.

تبصره 1 – درخصوص پروانه هاي سبز گمرکي که تاریخ آنها قبل از اجرایي شدن نسخه الکترونيکي آن ((29 / 04 / 1394 )) مي باشد، رفع تعهد ارزي با اخذ اصل پروانه سبز گمرکي ممهور به  ((مهر قابل توجه بانک )) حاکي از ورود و ترخيص کالا و مطابق مندرجات روي و ظهر پروانه مزبور با شرایط ثبت سفارش و اسناد حمل مربوطه درخصوص اعتبارات اسنادي علاوه بر موارد مذکور تطابق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادي)، با رعایت سایر مقررات بلامانع خواهد بود. لازم است پس از ممهور نمودن اصل پروانه و یا اصل گواهي مدلول سند گمرکي مأخوذه، به مُهر شعبه/ واحد ارزي ذیربط، تصویري خوانا از روي و ظهر آن تهيه و در سوابق مربوط ضبط گردد.

2 – درخصوص آن دسته از پروانه هاي سبز گمرکي صادره قبل از تاریخ 29 / 4 / 1394 که فاقد اطلاعات کامل در سامانه پرتال ارزي مي باشند، آن مؤسسه اعتباري مي بایست جهت احراز اصالت پروانه هاي مذکور مراتب را از گمرکات اجرایي استعلام نماید.

3 – درصورتيکه اصل پروانه سبز گمرکي ارائه شده فاقد مهر قابل توجه بانک باشد، مشروط بر اینکه از سایر مفاد پروانه منجمله مهر درب خروج، ورود و ترخيص کالا و همچنين مطابق مندرجات آن با شرایط ثبت سفارش و استناد حمل مربوطه درخصوص اعتبارات استنادي علاوه بر موارد مذکور تطابق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادي (، توسط آن مؤسسه اعتباري احراز گردد، رفع تعهد ارزي با رعای سایر مقررات بلامانع خواهد بود.

4 – ضمن تاکيد بر این مهم که در صورت عدم ارائه پروانه گمرکي در مهل مقرر بایست مراتب به سازمان تعزیرات حکومتي جهت اقدامات لازم منعکس گردد، در این خصوص در صورت وصول پروانه پس از مهلت مقرر با تأیيد بخش حقوقي آن بانک، نسب به بررسي ایفاي تعهد ارزي اقدام لازم صورت پذیرد.

5 – در مواردي که تامين ارز اعتبار/برات استنادي و یا حواله ارزي، جه کالاهاي وارداتي ازمحل منابع بانک مرکزي، حساب ذخيره ارزي و یا صندوق توسعه ملي بوده و بطور خاص مدت زمان دیگري براي مهلت ارائه پروانه ترخيص کالا ازگمرک در نظر گرفته شده باشد، ملاک عمل صرفا مفاد بخشنامه ها و دستورالعملهاي مربوطه خواهد بود.

2 – 1 – درصورت ارائه اصل پته مسافرتي بصورت تجاري کمتر از 2000 دلار یا معادل آن به سایر ارزها مورد تایيد گمرک جمهوري اسلامي ایران (، حاوي وزن، تعداد، ارزش و نوع کالا و احراز تطابق کامل مفاد آن به لحاظ کمي و کيفي مطابق با ثب سفارش درخصوص اعتبارات استنادي علاوه بر موارد مذکور تطابق با شرایط مندرج در اعتبار استنادي( و استناد حمل مربوطه، رفع تعهد ارزي با رعایت سایر مقررات بلامانعدخواهدبود.

3 – 1 – مرجوع شدن کالا به منزله عدم ورود کالا به ک شور تلقي و رفع تعهد ارزي منوط به ورود مجدد.کالا بصورت بدون انتقال ارز طبق بند 2 ماده 38 آیين نامه اجرایي قانون مقررات صادرات و واردات با اخذتایيدیه وزارت صنع , معدن و تجارت سازمان توسعه تجارت ایران( و ارائه اصل پروانه گمرکي مربوطه و یا برگشت عين ارز به ميزان ارزش کالاي مرجوعي مطابق مفاد این مجموعه خواهد بود. در صورت عدم بازگشت  ارز ضمن ضبط وثيقه مأخوذه موضوع ذیل بندهاي 9 و 14 ( قسمت کليات بخش اول مجموعه مقررات ارزي، ميبایست مراتب بلحاظ خروج غير قانوني ارز از طریق بخش حقوقي مؤسسه اعتباري پيگيري شود.

4 – 1 – ارائه پروانه ورود موقت جهت تسویه تعهدارزي به جاي پروانه گمرکي حاکي از ترخيص قطعي کالا قابل قبول نبوده و صرفا باب ثبت سفارشات ورود موقت و یا مواردیکه حسب بخشنامه شماره 259689 / 00 مورخ 8 / 9 / 1400 پيوست شماره 1 ( از محل منابع ارزي واردکننده با انجام ثبت آماري وارد و یا پيشتردر چهارچوب مفاد بخشنامه شماره 15243 / 97 مورخ 25 / 1 / 1397 از محل ارزهاي تعریف شده از محل ارز صادرات و حساب واردکننده( وارد شده اند، قابل پذیرش خواهد بود. در ارتباط با موارد اقدام شده براساس بخشنامه اخيرالذکر علاوه بر اخذ پروانه ورود موقت ، ارائه تایيدیه گمرک ذیربط مبني بر انجام صادرات از محل پروانه مذکور حداقل به ميزان ارز تامين الزامي خواهد بود.رفع تعهد صادراتي به ميزان ارز تامين, الزامي خواهد بود.

5 – 1 – رفع تعهد ارزي از بخش خدماتي اعتبار/برات اسنادي و یا حواله ارزي منوط به ارائه اصل صورتحسابهاي قطعي انجام کار و ارائه تایيدیه کارفرما بالاترین مقام سازمان یا هيأت مدیره شرکت ( مبني بر انجام خدمت پس از کسر ماليات متعلقه و سایر کسورات قانوني با رعایت سایر مقررات بلامانع بوده و در غير اینصورت رفع تعهد ارزي منوط به برگشت عين ارز وفق ترتيبات مقرر این مجموعه) خواهد بود.

6 – 1 – در مورد کالاها و تجهيزاتي که با رعای مقررات مربوطه تمامات یا بخشي از آن توسط سازنده داخلي ساخت داخل( تامين ميگردد، با توجه به فقدان گواهي مبدأ، بارنامه و عدم صدور پروانه گمرکي، ارائه اسناد ذیل وجه رفع تعهد ارزي الزامي ميباشد:
الف-سياهه تجاري
ب-ليست بسته بندي
ج-قبض انبار و یا صورتمجلس تحویل کالا بجاي بارنامه( که مبين تحویل کالا به انبار خریدار بوده و به امضاءي نمایندگان خریدار و فروشنده رسيده باشد.
د-گواهي بازرسي

7 – 1 -چنانچه در پيش فاکتور فروش کالا به ارسال کالاي مجاني اشاره شود و توسط سازمان توسعه تجارت ایران تایيد شده و نيز کالاي مجاني علاوه بر اصل کالا در اوراق ثبت سفارش به صراح قيدگردد، واردکنندگان ميبایست نسب به اظهار کالا به گمرکات برمبناي کالاي موضوع پروفرما همراه با کالاي مجاني اقدام نمایند و هرگونه مغایرت کمي و کيفي کالاي مجاني نيز کسر تخليه محسوب خواهدشد. سيستم بانکي کشور ملزم به وصول پروانه گمرکي ترخيص کل محموله اصل کالا بعلاوه کالاي مجاني( براي رفع تعهدات ارزي خواهد بود.

8 – 1 – درمورد آن دسته از تعهدات ارزي ایفاء نشده واردکنندگان اعم از بخش دولتي یا خصوصي که بلحاظ عدم ارائه پروانه گمرکي/کسر تخليه/بيش بود ارزش کالا در این بانک سابقه پيگيري داشته و تحت تعقيب قانوني قرار گرفته اند، به هنگام تسویه تعهد درصورت احراز شرایط رفع تعهد ارزي( بایستي مراتب را جهت اخذ نامه رفع سوء اثر کان لم یکن نمودن( از سابقه تعقيبي به این بانک منعکس نمایند. بنابراین در اینگونه موارد صرف اعلام رفع تعهد از واردکنندگان تو سط بانک عامل کفایت ننموده و لازم است با ذکر شماره و تاریخ نامه تعقيبي مراتب را به این بانک اعلام نمایند.
9 – 1 – واردکنندگاني که نسبت به ورود تکنولوژي و دانش فني از جمله در قالب محمل الکترونيکي شامل لوح فشرده، نرم افزار و … اقدام به گشایش اعتبار/برات اسنادي و یا حواله ارزي نموده اند, موظف به ارائه پروانه گمرکي مطابق به ویژه به لحاظ ارزش ارزي پروانه گمرکي مي باشند.
10 – 1 – ارائه پروانه ترانزیت اعم از داخلي و یا خارجي جهت سویه و احراز رفع تعهد ارزي نا شي از واردات کالا مورد قبول نمي باشد.
11 – 1 – مواردي که کالاي وارداتي به کشور قبل از انجام ترخيص قطعي از گمرک، به هر جهت امحا گردد؛ تعهد ارزي واردکننده باب کالاي مربوطه مرتفع نگردیده و در این راستا ملزم به رفع تعهد ارزي خواهد بود.
12 – 1 – تا زماني که از اعتبار/برات استتنادي و یا حواله ارزي، رفع تعهد ارزي کامل بعمل نيامده است از انتقال و جابجایي پرونده ها و سوابق مربوط به بایگاني راکد و یا امحاء آن اکيدات خودداري گردد.
13 – 1 – رفع تعهد ارزي از اعتبار/برات اسنادي و حواله ارزي انجام شده بابت کرایه حمل، هزینه بازرسي و دمورا منوط به رفع تعهد ارزي از اسناد کالاي وارداتي مربوطه مي باشد.
14 – 1 – درصورتيکه طبق شرایط ثبت سفارش، کالا بصورت وزني خریداري شده باشد، مغایرت در تعداد موردي نداشته و اگر بصورت تعدادي خریداري شده باشد مغایرت در وزن موجب الزام به تعهد نخواهد بود.

2 – بررسي ورود کالا به سایر گمرکات و نيز کالاها و خدمات وارده به مناطق آزاد تجاري- صنعتي/ویژه اقتصادي و یا ترخيص شده از گمرکات آنها

1 – 2 – با توجه به اینکه واردکننده ميبایستي کالا را از طریق گمرکي که قبلات در اوراق ثبت سفارش/خدمت ، پيش بيني شده است وارد و ترخيص نماید، چنانچه با تغيير گمرک مقصد اختلاف ارزشي ناشي از مغایرت گمرک اختلاف کرایه حمل داخلي( حادث گردد، واردکننده ميبایست ضمن ارائه اصل پروانه گمرکي مطابق، به ميزان اختلاف کرایه حمل حادث شده نسب به برگشت عين ارز وفق ترتيبات مقرر این مجموعه بالاخص بخش دوم )  اقدام نماید.
تبصره: در مورد اعتبارات اسنادي مفتوحه ازمحل منابع بانک مرکزي/حساب ذخيره ارزي اختلاف کرایه حمل موردبحث ميبایست بهمراه سود و 12 ٪ جریمه و در مورد منابع صندوق توسعه ملي به همراه 6 % جریمه از زمان پرداخت وجه اسناد به فروشنده محاسبه و طبق بند “ج” این بخش اقدام گردد.
2 – 2 – رفع تعهد ارزي از اعتبارات / بروات استنادي و حواله هاي ارزي که کالاهاي مربوطه به جاي سرزمين اصلي از گمرکات مناطق آزاد تجاري و یا ویژه اقتصادي ترخيص و وارد سرزمين اصلي شده باشد، منوط به ارائه اصل پروانه گمرکي صادره توسط گمرکات مسقر در مناطق بنحوی که کليه مفاد و مندرجات پروانه صرفنظر از تغيير گمرک ترخيص کننده مطابق با شرایط اعتبار و اسناد حمل باشد با رعایت سایر مقررات بلامانع خواهد بود.
تبصره: چنانچه مقصد کالاي اعتبار/برات اسنادي و یا حواله، بدوات سرزمين اصلي بوده باشد، رفع تعهد ارزي صرفات منوط به ارائه پروانه گمرکي و یا مدلول مستند گمرکي مطابق بند “ب” بوده و گواهي هاي صادره از مناطق آزاد و ویژه اقتصادي مورد قبول نخواهد بود.
3 – 2 – رفع تعهد ارزي از اعتبارات/بروات استنادي و حواله هاي ارزي که بدوات مقصد کالاي آنها مناطق آزاد تجاري-صنعتي و یا ویژه اقتصادي بوده باشد، به شرح زیر خواهد بود:
1 – 3 – 2 – وجه رسيدگي به تعهدات ارزي قبل از تاریخ 01 / 01 / 1397 که در سامانه رفع تعهد ارزي ثبت گردیده اند، در صورتي که تأمين ارز مربوطه از محل ارز متقاضي و به مقصد مناطق آزاد تجاري- صنعتي و ویژه اقتصادي باشد، انجام تسویه سند در سامانه رفع تعهد ارزي با اخذ گواهي سازمان منطقه حاکي از ورود کالا مطابق با اسناد حمل مربوطه درخصوص اعتبارات اسنادي علاوه بر مورد مذکور تطابق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادي( مطابق فرم پيوست شماره 2)، توسط آن بانک با رعایت سایر ضوابط ومقررات مربوطه امکانپذیر خواهد بود. درخصوص ثبت خدمت هاي انجام شده به مقصد مناطق ویژه اقتصادي ،پتروشيمي بندر امام و کشتي سازي خليج فارس و تسهيلات پرداختي از محل حساب ذخيره ارزي یا صندوق تو سعه ملي، انجام تسویه سند توسط آن بانک در سامانه رفع تعهد ارزي در صورت ارائه مدارک مربوطه فرم مربوطه( با رعایت سایر ضوابط و مقررات مربوطه امکانپذیر خواهد بود.
2 – 3 – 2 -رفع تعهد ارزي از تعهدات ایجاد شده از ابتداي سال 1397 با پذیرش “پروانه هاي گمرکي صادره توسط گمرکات مستقر در مناطق آزاد تجاري- صنعتي و ویژه اقتصادي” یا ” ارائه تایيدیه مکتوب در سربرگ دبيرخانه شورایعالي مناطق آزاد تجاري- صنعتي و ویژه اقتصادي منضم به گواهي هاي ورود کالا به مناطق مزبور مطابق فرم نمونه پيوست 2 (” حاکي از مطابق کمي و کيفي مندرجات پروانه ها/گواهي هاي مزبور با شرایط ثبت سفارش و استناد حمل مربوطه درخصوص اعتبارات استنادي علاوه بر موارد مذکور تطابق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادي) امکان پذیر خواهدبود.
4 – 2 -در مواردیکه ثبت سفارشهاي کالایي صادره سرزمين اصلي( طي سالهاي 1399 – 1397 تامين ارز آن در  مقررات این بانک انجام و واردات آنها به مناطق آزاد تجاري صنعتي و ویژه اقتصادي صورت پذیرفته است ، در صورت تأیيد شورایعالي مناطق آزاد تجاري- صنعتي و ویژه اقتصادي مبني بر اینکه کالاي مربوطه از ابتدا به مقصد مناطق بوده و به مناطق مزبور نيز وارد شده و مورد استفاده قرار گرفته است ، رفع تعهد ارزي صرفات تعهد ارائه پروانه گمرکي ( درمفاد بند 3 – 2 بلامانع خواهد بود. ضمنا موارديکه بعد از تاریخ 16 / 5 / 1397 تأمين ارز آن با نرخ ارز رسمي معادل 42000 ریال به ازاي هر دلار( صورت پذیرفته است ؛ مشمول ضوابط اخيرالذکر نميگردد.
5 – 2 – رفع تعهد ارزي اعتبار/برات اسنادي و یا حواله ارزي مربوط به واردات خدمت به مناطق آزاد تجاري– صنعتي و ویژه اقتصادي منوط به ارائه اصل صورتحسابهاي قطعي انجام کار و ارائه تایيدیه کارفرما بالاترین مقام سازمان یا هيأت مدیره شرکت ( مبني بر انجام خدمت پس از کسر هرگونه کسورات قانوني مترتب و نيز با ارائه تایيدیه مکتوب در سربرگ دبيرخانه شورایعالي مناطق آزاد تجاري- صنعتي و ویژه اقتصادي با رعایت سایر مقررات بلامانع ميباشد .

ج) نحوه رفع تعهد ارزي در موارد عدم ارائه پروانه مطابق (شامل عدم ورود کالا /کسرتخليه/کسر ارزش و گران نمایي )

1 – گواهي مدلول سند گمرکي ورود کالا بابت عدم واردات کالا

درصورتي که واردکننده مراتب مفقودي و یا عدم دسترسي به اصل پروانه سبز گمرکي ورود کالا در خصوص  پروانه هاي سبز گمرکي صادره قبل از اجرائي شدن نسخه الکترونيکي( را اعلام نماید، بانک عامل ميبایست ضمن در جریان قراردادن واردکننده به منظور مراجعه و ارائه مدارک لازم به گمرک مربوطه تعهدنامه
محضري، آگهي در روزنامه و …( با گمرک ترخيص کننده کالا مکاتبه و ضمن تقاضاي صدور گواهي مدلول سند گمرکي حاوي شماره اعتبار/برات اسنادي/حواله، ثبت سفارش، نام بانک و شعبه، ارزش ارزي و ریالي کالا، نوع, شماره تعرفه، تعداد و وزن کالا، شماره پروانه گمرکي شماره پروانه گمرکي همان شماره ثبت اظهارنامه کوتا ميباشد( و در نهایت تایيد مراتب ورود و ترخيص کالا از گمرک را استعلام نماید. بدیهي است درصورتيکه مفاد گواهي مدلول سند گمرکي با شرایط اعتباراسنادي/اطلاعات ثبت سفارش واسناد حمل مربوطه مطابق داشته باشد، رفع تعهد ارزي با رعای سایر مقررات بلامانع خواهدبود.

2 – ارائه تایيدیه مرکز واردات گمرک جمهوري اسلامي ایران

چنانچه پروانه گمرکي ارائه شده و یا مدلول سند گمرکي ارائه شده داراي کسرتخليه به لحاظ ارزش، وزن و تعداد در مقایسه با ثبت سفارش ونيز اسناد حمل مربوطه باشد درصورت ارائه تایيدیه کتبي از سوي مرکز واردات/دفتر واردات گمرک جمهوري اسلامي ایران مبني بر نبود سرتخليه در صورت تطابق اوزان اظهار و اعلاميه تامين (، رفع تعهد ارزي باب بخش مورد تأیيد امکان پذیر خواهد بود.

3 – ارائه گواهي اخذ خسارت از شرکت بيمه

در صورتيکه باب جبران کسر تخليه کالا / عدم ورود کالا، گواهي تامين خسارت از شرکت بيمه ارائه گردد بایستي مشتمل بر موارد ذیل باشد:
1 – 3 – گواهي مذکور مي بایست بعنوان بانک عامل و شعبه ذیربط و حاوي مشخصات کامل کالاي کسري بلحاظ وزن، تعداد، نوع کالاي خسارت دیده و اشاره به پرداخت مبلغي ریالي به همراه ذکر معادل ارزي خسارت با ذکر شماره  مربوطه باشد.
تبصره: درصورتيکه تامين ارز به نرخ کمتر از نرخ ETS باشد, ملاک عمل جه رفع تعهد ارزي, واریز مابه التفاوت روز تامين تا ETS به حساب این بانک مي با شد, ضمنات در صورت عدم پوشش کامل مبلغي ارزي خسارت کمتر از مبلي تعهد( مابقي مبلي بصورت عين ارز لزومات توسط مشتري تامين گردد.
2 – 3 -خسارت دریافتي باب جبران کسر تخليه از شرکت بيمه درخصوص مواردي که ارز آنها از محل تسهيلات بانک مرکزي / حساب ذخيره ارزي /صندوق توسعه ملي تامين گردیده است ، ميبایست به ارز و به حساب بانک مرکزي در صورتيکه در بخشنامه هاي مربوطه شرایط دیگري تعيينن شده با شد(/ حساب ذخيره ارزي / صندوق توسعه ملي واریز گردد. در صورت عدم پو شش کامل خسارت کمتر از مبلغي تعهد( مابقي مبلي بصورت عين ارز لزومات توسط مشتري تامين گردد.
تبصره : با توجه به بند فوق، تذکرمقتضي به متقاضي به جه اخذ بيمه نامه لازم داده شود.
3 – 3 – درصورتيکه کالا در محوطه گمرک محوطه انبارهاي عمومي( و یا محوطه سازمان بنادر و دریانوردي  خسارت و یا زیان گردد ارائه گواهي تایيد خسارت از سوي گمرک یا سازمان بنادر کفایت خواهدنمود.

4 – ورود کالاي بدون انتقال ارز

1 – 4 -ورود کالا از محل پروانه بدون انتقال ارز به منظور رفع تعهد ارزي و بميزان تعهد ایجاد شتتده باب کالاي کسري – ضایعات کالاي وارداتي – مغایرت کالاهاي وارداتي با کالاي سفارش شده( مشروط به اخذ تایيدیه کتبي وزارت صنعت , معدن و تجارت سازمان توسعه تجارت ایران( و ارائه پروانه گمرکي حاکي از ورود کالا طبق بند 2 ماده 38 آئين نامه اجرایي قانون مقررات صادرات و واردات امکانپذیر خواهد بود.
2 – 4 – در صورت درج عبارت بدون انتقال ارز در پروانه مرتبط با ثب سفارش بانکي، مشروط بر اینکه علاوه بر شماره ثبت سفارش، سایر مشخصات مندرج در پروانه گمرکي مطابق با اسناد حمل و ثبت سفارش باشد، با اخذ تایيدیه گمرک مبني بر دریاف حقوق ورودي و عدم وجود گران نمایي رفع تعهد ارزي بلامانع ميباشد.

5 – تایيدیه مبين متروکه شدن کالا

1 – 5 – درصورتيکه کالاي وارده به هر عل در گمرک مقصد متروکه گردد، آن بانک مکلف است علاوه بر اخذ گواهي گمرک حاکي از ورود کالا به کشور و تایيد متروکه شدن کالا که حاوي شماره ثبت سفارش شماره ابزار پرداخت ( و مشخصات کامل کالا بلحاظ وزن، نوع, شماره تعرفه، تعداد و ارزش استنباطي ارزي و ریالي کالاي موضوعه،گواهي دیگري نيز از سازمان جمع آوري و فروش اموال تمليکي منضم به فاکتور فروش کالاي متروکه، مقدار/تعداد اخذ نموده، بنحویکه درصتتتورت تطابق مندرجات گواهي هاي مزبور با استناد حمل تفاوت ارزش کالاي مندرج در گواهي سازمان جمع آوري اموال تمليکي تا 5 % قابل قبول است (، ثبت سفارش و رعایت بند 3 – 5 ، رفع تعهد ارزي با رعایت سایر مقررات بلامانع خواهدبود.

تبصره 1 : مبناي محاسبه معادل ارزي فاکتور فروش سازمان جمع آوري و فروش اموال تمليکي نرخ اعلامي
بانک مرکزي بر مبناي نرخ بيشينه ارز در روز صدور فاکتور فروش مزبور و روز ایجاد تعهد ارزي ميباشد.
تبصره 2 : چنانچه کالاي متروکه مجددات به واردکننده واگذار شده باشد ارزش کالاي مندرج در فاکتور فروش ميباید حداقل به ميزان 10 ٪ ارزش کالا باشد و سپس در فرایند رسيدگي لحاظ گردد.
2 – 5 – حسب مصوبه هيات محترم وزیران آن دسته از واردکنندگان کالا که با استفاده از ارز تخصيصي کمتر از نرخ گواهي سپرده ارزي براي سالهاي قبل از 1381 و کمتر از نرخ روز براي سال 1381 و بعد از آن اقدام به واردات کالا نموده اند و کالاي آنها متروکه شده باشد ميباید جه محاسبه و پرداخ مابه التفاوت موضوع مصوبه شوراي محترم اقتصاد به سازمان حمایت مصرف کنندگان و توليد کنندگان معرفي شوند. لذا در اینگونه موارد پس از رسيدگيهاي بایسته و تحقق مراتب فوق رفع تعهد ارزي موکول به وصول تایيدیه سازمان مذکور خواهدبود. علاوه بر اخذ تایيدیه مزبور، گواهي کالاي متروکه شده بایستي از نظر کمي و کيفي مطابق شرایط اسناد حمل باشد.
3 – 5 – مواردي که کالاي وارداتي به کشور قبل از انجام ترخيص قطعي از گمرک و یا در سازمان جمع آوري و فروش اموال تمليکي، به هر جه امحا گردد؛ تعهد ارزي واردکننده باب کالاي مربوطه مرتفع نگردیده و در این راستا ملزم به رفع تعهد ارزي در رارروب مفاد این بخش خواهد بود.

6 – بيش بود ارزش کالا (گران نمائي)

1 – 6 – متولي اعلام بيش بود ارزش کالا یا گران نمایي، دفتر تعيين ارزش گمرک ایران ميباشد که با ارایه نامه از طرف دفتر مذکور اعلام خواهدگردید. درموارديکه گمرکات ترخيص کننده کالا به صورت مکتوب یا در شتر تجاري کالا رأسا اعلام بيش بود ارزش نمایند، موضتوع بلحاظ اخذ تایيد نهایي ميبایست از دفتر تعيين ارزش گمرک ایران اسعلام گردد. تا زمان دریافت تایيدیه مزبور مبني بر عدم وجود بيش بود ارزش به ميزان بيش بود اعلامي توسط گمرک به شرح فوق از آزاد سازي وثایق و رفع تعهد ارزي اجتناب گردد.

2 – 6 – رفع تعهد ارزي از باب بيش بود ارزش کالا در صورتيکه تاریخ واریز اسناد حمل قبل از تاریخ 1 / 1 / 1381 باشد منوط به اجراي کامل مفاد بند 1 – 2 ( از قسمت “د” بوده و پس از تاریخ فوق صرفا منوط به استرداد عين ارز طبق بند 3-1 ( از قسم “د” از سوي واردکننده خواهدبود.

7 – کسر ارزش

درخصوص تعهدات ارزي که داراي کسر ارزش پروانه گمرکي ميباشند، رفع تعهد ارزي منوط به استرداد عين ارز توسط واردکننده خواهد بود.

د) نحوه پيگيري تعهد ارزي

1 – برگشت و فروش ارز

1 – 1 – چنانچه واردکننده موفق به ارائه اصل پروانه گمرکي/گواهي مدلول سند گمرکي و یا ا سناد مقرر در مهلت تعيين شده نگردیده باشد و یا پروانه ارائه شده داراي کسر تخليه، بيش بود ارزش گراننمائي(، کسر ارزش و یا اختلاف ارزش ناشي از کرایه حمل داخلي به دليل تغيير گمرک مقصد حادث گردد، درصورتيکه تاریخ واریز اسناد حمل قبل از تاریخ 1 / 1 / 1381 باشد، آن بانک موظف است نسب به فروش ارز به نرخ روز مراجعه واردکننده جه تستتویه تعهد ارائه پروانه سبز گمرکي مبادرت و سپس اقدام به بازخرید ارز از مشتري به نرخ روز واریز ا سناد و صدور و ارسال اعلاميه خرید ارز طبق فرم نمونه پيو س شماره 3 ( با تأکيد به درج کد 21 در فيلد مربوطه به منظور رفع تعهد واردات اقدام و بلافاصله عين ارز خریداري شده را نيز به حساب بانک مرکزي واریز و معادل ریالي آن را به نرخ روز واریز اسناد از این بانک دریافت نمایند.

2-1 – براي آن دسته از موارد که عليرغم آنکه تاریخ واریز اسناد آن از تاریخ 1 / 1 / 1381 به بعد بوده ليکن نرخ ارز، استثنائات نرخهاي متداول قبل از تاریخ مذکور از جمله شناور، صادراتي و… با شد، وجه رفع تعهد ارزي ميبایست مطابق بند فوق انجام پذیرد.
3 -1 – درخصوص تعهدات ارزي ناشي از عدم ارائه پروانه گمرکي، بيش بود و یا کسر تخليه کالاهاي وارده که تاریخ حواله، واریز/ظهرنویسي ا سناد از 1 / 1 / 1381 به بعد باشد، رفع تعهد ارزي منوط به استرداد عين ارز توسط واردکننده خواهد بود.
تبصره: چنانچه در راستاي ایفاي تعهدات به شرح فوق نتيجه مطلوبي حاصل نگردد ضروري است آن بانک ضمن ضبط وثایق مأخوذه، نسب به پيگيري موضوع از سازمان تعزیرات حکومتي اقدام نماید.
4 – 1 – برگشت عين ارز / اخذ مابه التفاوت بلحاظ محل تامين ارز به شرح ذیل مي باشد:
1-4-1 – چنانچه ارز مربوطه از محل ارز بانک مرکزي/ارز مرجع/ارز مبادله اي تامين شده با شد مي بایستي نسب به استتترداد عين ارز به نرخ روز واریز استتناد درمورد اعتبار / برات اسنادي دیداري،ریفاینانس و فاینانس(، تاریخ ظهرنویسي اسناد درمورد اعتبار / برات اسنادي مدت دار( وتاریخ انتقال وجه درمورد حواله(به ميزان تعهد ایفاء نشده توسط واردکننده و صدور اعلاميه خرید ارز طبق فرم نمونه پيوست شماره 3 ( و ارسال یک نسخه ازاصل آن به این بانک ) موارد پيش از تاریخ 29 / 4 / 1394 ( و بعد از تاریخ اخير الذکر با ثبت در سامانه رفع تعهد ارزي اقدام گردد.
تبصره: چنانچه نرخ ارز در روز واریز استناد درمورد اعتبار / برات استنادي دیداري، ریفاینانس و فاینانس(، تاریخ ظهرنویسي اسناد درمورد اعتبار/برات اسنادي مدت دار( و تاریخ انتقال وجه درمورد حواله(، بيشتر ازنرخ ارز در روز مراجعه وارد کننده جه تسویه تعهد باشد، مبناي محاسبه جه پرداخت معادل ریالي به مشتري براساس نرخ ارز در روز مراجعه خواهد بود. چنانچه نرخ فروش ارز این بانک کمتر از نرخ کمينه تعریف شده باشد، ملاک عمل براي تسویه ریالي باب استترداد ارز توسط واردکننده، نرخ فروش ارز بانک مرکزي به بانکهاي عامل خواهد بود.

1-4-2 – در خصوص اعتبارات اسنادي گشایش شده، بروات اسنادي ثب شده و حواله هاي ارزي صادره بعد از تاریخ 22 / 01 / 1397 ، چنانچه ارز مربوطه از محل ” سامانه معاملات الکترونيکي ارز “، “ارز حاصل از صادرات خود /دیگران” تامين گردیده باشد، درصورت عدم ایفاي تعهد ارزي توسط متقاضي، رفع تعهد ارزي صرفات تعهد ارائه پروانه گمرکي( منوط به استرداد ارز به نرخ خرید ارز سامانه معاملات الکترونيکي ارز در روز واریز استناد درمورد اعتبار/برات استنادي دیداري، فاینانس و ریفاینانس(، ظهرنویسي استناد درمورد اعتبار/برات اسنادی مدت دار،( و روز انتقال وجه درمورد حواله) با صدور اعلاميه خرید ارز خواهد بود. مقتضيای مؤسسه اعتباري بلافاصله ارز خریداري شده را با هماهنگي ادارات آمار وتعهدات ارزي و بين الملل این بانک به حساب بانک مرکزي واریز و معادل ریالي آن را به نرخ مذکور، از این بانک دریافت نماید.

تبصره 1 : چنانچه نرخ خرید ارز در روز قبل از مراجعه جه تسویه تعهد نرخ سامانه معاملات الکترونيکي ارز (کمتر از نرخ ارز در روز واریز/ظهرنویسي و یا انتقال وجه بشرح فوق باشد، مبناي تسویه ریالي با واردکننده پرداخت معادل ریالي ارز عودت شده) نرخ ارز در روز قبل از مراجعه جه تسویه تعهد خواهد بود.

تبصره 2 : در مواردي که ارز ثبت سفارش از محل کوتاژهاي صادراتي و خارج از سامانه نيما تأمين شده با شد، مبناي خرید ارز به منظور رفع تعهد ارزي نرخ کمينه ارز در تاریخ “تأیيد تأمين” و “روز مراجعه متقاضي جه رفع تعهد ارزي” خواهد بود. ضمانت نرخ مندرج در سامانه معاملات الکترونيکي ETS ( ملاک عمل مي باشد.

در صورت تأمين ارز از محل منابع بانک مرکزي، چنانچه نرخ فروش ارز این بانک کمتر از نرخ کمينه تعریف شده باشد، ملاک عمل براي تسویه ریالي باب استرداد ارز توسط واردکننده، نرخ فروش ارز بانک مرکزي به بانکهاي عامل خواهد بود.

5 – 1 – رفع تعهد ارزي از اعتبارات/بروات استنادي و حواله هاي ارزي انجام شتده ازمحل حساب ذخيره ارزي/صندوق توسعه ملي چنانچه بعلت عدم حمل/کسرتخليه/بيش بود ارزش کالاهاي وارداتي پروانه گمرکي ارائه نگردد و یا به لحاظ تغيير گمرک مقصد اختلاف ارزش اختلاف کرایه حمل داخلي( ایجاد شود، به ميزان تعهد ارزي ایفاءنشده مرتبط با موارد فوق، از تاریخ معامله اسناد تا روز تسویه ازسوي متقاضي حداکثر تا مهلت تعيين شده براي ارائه پروانه سبز گمرکي بارعایت بخشنامه ها و مقررات موضوعه( جریمه اي بميزان 12 ٪ و باب صندوق توسعه ملي 6 % تعلق ميگيرد که ميبایست از مشتري اخذ و بهمراه اصل و سود دوره مربوطه بصورت عين ارز تمامات به حساب بانک مرکزي درصورتيکه در بخشنامه هاي مربوطه شرایط دیگري تعيين شده باشد(ح حساب ذخيره ارزي/ صندوق توسعه ملي واریز شود. در صورت استنکاف متقاضي از پرداخت وجوه مورد بحث در مدت یاد شده ( آن بانک ميبایست کل دیون مشتري را از منابع ارزي خود تادیه نموده و از مبالي مورد نظر سهمي به مؤسسه اعتباري تعلق نميگيرد.

6 – 1 – درمواردیکه تامين ارز ازمحل سپرده ارزي متقاضي وبعد از تاریخ 22 / 1 / 1397 صورت گرفته باشد، در صورت عدم ایفاي تعهد توسط متقاضي، رفع تعهد ارزي منوط به دریافت مابه التفاوت نرخ خرید ارز سامانه (ETS) در روز واریز اسناد در مورد اعتبار / برات اسنادي دیداري، فاینانس و ریفاینانس (، ظهرنویسي است ناد در مورد اعتبار / برات استنادي مدت دار( و روز انتقال و جهت در مورد حواله( تا نرخ فروش ارز سامانه (ETS) در روز مراجعه جهت تسویه خواهد بود. درارتباط با مواردي که نرخ ارز کاهش یافته، آن بانک بایسيت نسب به اخذ مابه التفاوت خرید و فروش ارز درسامانه مذکور به نرخ روز مراجعه مبادرت نموده و بلافاصله نسب به واریز مبالغي مربوطه به حساب شماره 8000300000106044 ( نزد بانک مرکزي ج.ا.ا اقدام نماید.

2 – انعکاس موضوع تعهد ارزي (عوامل عدم ارائه اسناد حمل عدم ارائه پروانه گمرکي ورود کالا کسرتخليه کسر ارزش و بيش بود ارزش): درصورتيکه واردکننده طبق موارد مندرج در بخشنامه و ظرف مهلت هاي مقرر اقدامي جه رفع تعهد ارزي به عمل نياورده باشد ميبایست به شرح ذیل اقدام گردد:

1 – 2 – درخصوص تعهدات ارزي قبل از تاریخ 1 / 1 / 1381 آن بانک کماکان مکلف است ضمن در جریان قراردادن وارد کننده از موضوع عدم ایفاء تعهد ارزي، اطلاعات لازم مطابق فرم نمونه پيوست شماره 4 ( همراه با یک نسخه ازتصاویر اعلاميه فروش ارز صادره و فرم تعهدنامه مأخوذه فرم نمونه پيوست شماره 7 ) را به این بانک اعلام و ارسال نمایند.

2 – 2 – با عنایت به سياست تک نرخي ارز از سال 1381 ، بانک گشاینده اعتبار/برات اسنادي/حواله مکلف است درخصوص تعهدات ارزي پس از تاریخ 1 / 1 / 1381 تا تاریخ 29 / 4 / 1394 ضمن ارسال.فرم تکميل شده پيوست شماره 4 ( به این بانک موارد بعد از تاریخ اخير الذکر با درج در سامانه رفع تعهد ارزي )، مراتب را توسط بخش حقوقي آن بانک رأسا از طریق مراجع ذیصلاح سازمان تعزیرات حکومتي استان ( پيگيري وضمن ثب در سامانه رفع تعهد ارزي نسب به تعقيب قضائي متعهدین ارزي اقدام و پس از حصول نتيجه این بانک را مطلع نمایند.

3 – 2 – ضمن جلب توجه و اجراي مفاد.اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تبصره 7 ذیل بند ح( ماده 2 ) مکرر چنانچه در بررسي تعهدات ارزي ایفاء نشده اشخاص حقيقي و حقوقي که به استناد ماده 10 قانون تعزیرات حکومتي از مصادیق تخلف از ضوابط و مقررات دولت محسوب ميگردد، مواردي همچون ميزان تخلف ارزي، علت تخلف، تعداد تخلف، شرایط تخلف، ميزان آثار سوء تخلف، سوابق  متخلف و ملاحظه سایر قرائن، طنت ارتکاب جرم اشخاص مزبور را براي آن مؤسسه اعتباري ایجاد نماید، لازم است.ضمن انعکاس موضوع به سازمان تعزیرات حکومتي وفق بند 2 – 2 – از قسمت ( بخش هفتم مجموعه مقررات ارزي، راسات نسب به تعقيب کيفري متعهدین ارزي مذکور اقدام نمایند.

4 – 2 – در صورت صدور رأي قطعي از سوي سازمان تعزیرات حکومتي و یا سایر مراجع.قضایي مبني بر برائ واردکننده، پيگيري تعهد ارزي فاقد موضوعي خواهد بود.درصورت صدور قرار منع تعقيب و قطعي آن, رفع تعهد منوط به تایيد بخش حقوقي آن بانک / موسسه اعتباري مبني بر طي کليه مراحل دادرسي خواهد بود.

3 – آزاد سازي وثایق

1 – 3 – در صورت ایفاي تعهدات ارزي موسسه اعتباري مي بایست نسب به آزاد سازي وثایق به نسب تعهدات ارزي ایفاء شده با درنظر گرفتن مهلت هاي مربوطه اقدام نماید.

2 – 3 – در صورت عدم ایفاي تعهد ارزي موسسه اعتباري موظف است پس از اتمام مهلت هاي مربوطه نسبت به ضبط وثایق در صورت عدم نقدي بودن وثایق نسب به نقد نمودن و ضبط( اقدام نموده و پس از یکسال به حساب بانک مرکزي شماره 8000300000102662 شماره شبا 760100008000300000102662IR به نام اداره سياستها و مقررات ارزي – حساب تضمين پروانه سبز گمرکي نزد اداره معاملات ریالي ( واریز نماید.

3 – 3 – در اجراي مفاد بندهاي 9 و 14 ( از قسمت کليات بخش اول مجموعه.مقررات ارزي، چنانچه از زمان ضبط وثایق توسط آن بانک تا زمان اعاده کامل ارز از سوي واردکننده کالا، کمتر از یک سال سپري شده با شد، وجوه مزبور صرفات در حسابهاي مؤسسه اعتباري بلوکه ميگردد و پس از ایفاي تعهد به متقاضي عودت ميگردد. ليکن در صورت.عدم.ایفاي تعهدات ارزي ظرف مهلت.یکسال مورد اشاره، استرداد مبلغ جریمه مأخوذه موضوعي ندارد و آن بانک مکلف است علاوه بر ضبط وجه التزام و واریز به حساب مربوطه نزد این بانک، اقدام حقوقي لازم جه اعاده ارز دریافتي به سيستم بانکي را نيز معمول نماید.

4 – مابه التفاوت ریالي تغيير گروه کالایي تأخير در ارائه اسناد و پروانه

در مواردي که متقاضي نسب به ارائه پروانه گمرکي.مطابق اقدام نموده، ليکن رفع تعهد ارزي منوط به اخذ مابه التفاوت نرخ ارز گردیده است ، آن بانک ميتواند در صورت اخذ وثایق و تضامين معتبر حسب اعتبار سنجي صورت گرفته توسط آن بانک ( و اخذ تعهد از واردکننده مبني بر پرداخت مابه التفاوت نرخ ارز متربت در مهلت هاي تعيين شده، نسب به ثبت پروانه گمرکي مزبور و صرفا انجام عمليات تطبيق در سامانه رفع تعهد ارزي اقدام نماید. ضمنات در صورت عدم پرداخ مابه التفاوت متعلقه در مهلت تعيين شده، بایستي آن بانک مبادرت به لغو تطبيق و پيگيري مجدد تعهدات ایفا نشده در سامانه هاي مربوطه نماید.

5 – مصالحه ریالي با متعهدین ارزي ناشي از واردات کالا

شامل عدم ارائه پروانه گمرکي – کسر تخليه – بيش بود ارزش کالا

( به منظور تسهيل در امر تسویه تعهدات ارزي معوقه واردکنندگان کالا و باستناد مصوبه هيأت محترم وزیران، چگونگی موضوع انجام مصالحه ریالی و ضوابط آن به شرح زیر  اعلام ميگردد:
1 – 5 -اطلاعات مورد نياز جه انجام مصالحه بانک عامل ميبایست ضمن اخذ و ارسال درخواست کتبي واردکنندگان کالا اعم از خصوصي و دولتي( مبني بر تمایل به انجام مصالحه ریالي، اطلاعات درخواستي مطابق فرم نمونه پيوست شماره 5 ( را براي هر فقره به این بانک اعلام و ارسال نمایند:

2 – 5 -چهار چوب اجرائي مصالحه ریالي
تعهدات ارزي ایفاء نشده بخش خصوصي ناشي از عدم ارائه پروانه گمرکي ورود کالا، کسر تخليه، بيش بود ارزش کالا که تاریخ واریز اسناد آنها از تاریخ شروع برقراري محدودی ارزي 23 / 8 / 57 ( لغایت 1377 باشد طبق جدول ضميمه پيوست شماره 6 ( و تعهدات ارزي ایفاء نشده بخش دولتي وزارتخانه ها، سازمانها، شرکتها و مؤسسات دولتي صرفنظر از سال ایجاد تعهد ارزي( و همچنين ميزان تعهد براساس پيشنهادات موردي که توسط کميته ویژه تسویه تعهدات.ارزي دستگاههاي اجرائي مستقر در این بانک ارائه خواهدگردید، مشمول طرح مصالحه ریالي قرار خواهند گرفت .

3 – 5 -نحوه انجام مصالحه

1 – 3 – 5 – بررسي و اقدام بر روي کليه درخواست هاي مصالحه پس از ارسال اطلاعات به این بانک همراه با دریافت مدارک و اطلاعات لازم و با تعیین  و اعلام مبلغ مورد مصالحه به اداره دعاوي حقوقي این بانک انجام ميپذیرد.

2 – 3 – 5 – چنانچه از باب تعهدات ارزي کمتر از ده هزاردلار مشمول بخشودگي طبق جدول( نيز درخواستي به آن بانک واصل گردد مراتب مي بایست جه انجام سایر اقدامات و اخذ تایيدیه نهایي به این بانک منعکس گردد.مستندات جدول مصالحه با متعهدین ارزي ناشي از واردات کالا )عدم ارائه پروانه کسر.تخليه بيش بود ارزش کالا  براي معادل.هر دلار امریکا به ریال”نمونه فرم ها گواهي ورود کالا به منطقه آزاد و ويژه اقتصادي فرم اعلامیه خرید ارزجدول تعهد ارزی ( پیوست 4 )جدول تعهد ارزی ( پیوست شماره 5 )تعهدنامه مربوط به ورود و ترخيص کالاي اعتبار/برات اسنادي/حواله