سامانه همتا

سامانه همتا چیست ؟

سامانه همتا یا سامانه هوشمند مدیریت تجهیزات ارتباطی سامانه ای است منتسب به طرح ثبت تجهیزات دارای سیم کارت که با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اپراتور‌های تلفن همراه، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و گمرک به اجرا گذاشته شده‌است.

سامانه همتا اولین بار در سال ۸۵ ، به عنوان طرح ثبت تجهیزات دارای سیم کارت در ایران اجرا شد. این تجربه کاملاً ناموفق بود چون در کمتر از ۱۲ ماه ( سال ۸۶ ) متوقف شد.

خریداران با استفاده از ماهیت قابل جعل و تغییر IMEI گوشی‌ های قاچاق به IMEI یک گوشی مجاز وارداتی، اقدام به فروش کالای قاچاق می‌کردند. کپی کردن کد IMEI به یک پدیده‌ عادی تبدیل شده بود. در نتیجه‌ی این اقدام امکان پی گیری گوشی مسروقه هم از بین می‌رفت.

در طرح جدید، لیست IMEI های وارداتی در مرز گمرک از بارزگان دریافت شده و در سامانه جامع تجارت ایران ثبت می‌شود. در سامانه جامع تجارت، به هر یک از IMEI های وارد شده به کشور، یک کد فعال سازی منحصر به‌ فرد اختصاص داده می‌شود.

به هنگام خرید تلفن همراه، بایستی این کد منحصر به‌ فرد در اختیار خریدار قرار گیرد. خریدار تلفن همراه، برای فعال سازی تجهیز خود، بایستی شماره IMEI ، کد فعال سازی و شماره تلفـن همراه خود را از طریـق یکی از درگـاه های ارتباطـی ( USSD ، Web ، پیامک و … ) به سامانه همتا ارسال نماید.

سامانه همتا در صورت تطابق IMEI و کد فعال سازی ارسال شده، تجهیز مورد نظر را برای شماره تلفن خریدار فعال نموده و اطلاعات IMEI و شماره سیم کارت خریدار را برای ارائه خدمات مخابراتی به اطلاع سازمان تنظیم مقررات صادرات و واردات و ارتباطات رادیویی و اپراتورهای تلفن همراه می‌رساند.

هدف طرح

طرح ثبت تلفن همراه (رجیستری)، به منظور مبارزه سیستمی با قاچاق دستگاه‌های دارای سیم کارت، توسط ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و با همکاری دو وزارت‌خانه صنعت، معدن و تجارت و وزارت‌خانه ارتباطات و فناوری اطلاعات اجرا شده‌است.

در این طرح، با استفاده از شناسه (IMEI) دستگاه که برای هر گوشی منحصر به فرد است، تنها دستگاه‌های قانونی و منطبق بر استاندارد‌های ایمنی و سلامت، قابلیت فعال‌سازی و استفاده از خدمات اپراتوری را خواهند داشت. از سایر اهداف اجرای طرح می‌توان به ایجاد اشتغال، تضمین ارائه خدمات پس از فروش و… اشاره کرد.

روش کار

هر تلفن همراه دارای یک شناسه ۱۵ رقمی منحصربه‌فرد (IMEI) است. در این طرح از یک پروتکل دو مرحله‌ای استفاده می‌شود، به این ترتیب که IMEI گوشی وارداتی در بدو ورود به کشور ایران ثبت می‌شود و به آن یک کد فعالسازی منحصر به‌فرد اختصاص داده می‌شود. در هنگام خرید گوشی همراه کد اختصاص داده شده به خریدار داده می‌شود.

خریدار به وسیله درگاه‌های سامانه همتا، شناسه (IMEI) دستگاه، کد فعالسازی و شماره سیم‌کارت خود را به سامانه همتا ارسال کرده و سپس می‌تواند از دستگاه مورد نظر با سیم‌کارت مورد نظر استفاده نماید.

فرایندهای سامانه همتا

فرایندهای اصلی سامانه همتا مشتمل بر ۶ فرایند زیر می‌باشد :

استعلام اصالت

با اجرای طرح رجیستری یکی از اقداماتی که لازم است قبل از خرید دستگاه توسط شخص خریدار انجام شود، استعلام اصالت دستگاه است. استعلام اصالت دستگاه به‌منظور بررسی قانونی بودن، مشخصات فنی و مدل دستگاه، شرکت گارانتی کننده و نوع واردات دستگاه، روشن شدن دستگاه در گذشته (نو یا کارکرده بودن دستگاه) و . . . انجام می‌پذیرد.

فعال سازی

در فرایند فعال‌سازی، دستگاه تحت مالکیت سیم‌کارت خریدار در می‌آید. هر دستگاه نیازمند فعال‌سازی (آکبند، انتقال مالکیت داده شده، دارای درخواست مسافری تأیید شده)، باید از طریق سامانه همتا با واردکردن شناسه (IMEI)، شماره سیم‌کارت و کد فعال‌سازی (کد ۶ رقمی یک بار مصرف)، برای سیم کارت خریدار فعال‌سازی شود.

جهت آشنایی بیشتر با فرآیند فعال سازی گوشی، مقاله آموزش فعال سازی گوشی در طرح ریجستری را مطالعه نمایید.

بسته به دستگاهی که تهیه شده است، کد فعال‌سازی به یکی از روش‌های زیر در اختیار شخص قرار می‌گیرد :

• برای دستگاه‌های آکبند قانونی، کد فعال سازی روی جعبه یا کارت گارانتی، چاپ شده است.
• برای دستگاه‌های کارکرده (دست دوم) ای که انتقال مالکیت داده می‌شوند، کد فعال سازی در پیامک با سرشماره HAMTA ذکر شده است.
• برای دستگاه‌های ثبت مسافری شده، کد فعال‌سازی در پیامک تأیید درخواست و کارتابل مسافر وجود دارد (دقت داشته باشید این دستگاه ها صرفاً برای استفاده شخصی مسافر هستند و نباید مورد استفاده تجاری قرار گیرند).

انتقال مالکیت

اگر می‌خواهید دستگاه کارکرده (دست دوم) خریداری کنید حتماً باید از فروشنده انتقال مالکیت گرفته و دستگاه را در حضور ایشان، برای سیم کارت خود با موفقیت فعال سازی نمایید.

جهت آشنایی بیشتر با فرآیند انتقال مالکیت، مقاله طرح ریجستری را مطالعه نمایید.

افزودن دستگاه

اگر دستگاهی دارید که پیش از شروع طرح رجیستری روشن بوده، می‌توانید به کمک فرایند افزودن دستگاه، آن را تحت مالکیت قطعی سیم‌کارت خود درآورید. پس از انجام این فرایند، امکان آن را خواهید داشت که فرایندهای سامانه همتا از قبیل انتقال مالکیت و … را برای دستگاه خود انجام دهید.

توجه داشته باشید در صورتی که دستگاه دو سیم کارته‌ای دارید که تنها از یکی از اسلات‌های آن پیش از شروع طرح رجیستری استفاده نموده‌اید، می‌توانید به کمک فرایند افزودن دستگاه، شناسه دوم تان را نیز ثبت نمایید.

جهت آشنایی بیشتر با فرآیند افزودن دستگاه، مقاله نحوه افزودن دستگاه در سامانه همتا را مطالعه نمایید.

دستگاه مسافری

با توجه به بخشنامه گمرک جمهوری اسلامی ایران مورخ ۲۳ آبان ۹۶، آن دسته از مسافرانی که از خارج از کشور دستگاه خریداری نموده‌اند، موظف هستند هنگام ورود به کشور دستگاه خود را به گمرک اظهار و حقوق و عوارض گمرکی آن را پرداخت نمایند.

در صورت عدم اظهار دستگاه و عدم پرداخت حقوق گمرکی امکان ثبت دستگاه وجود نخواهد داشت و دستگاه نمی‌تواند به‌صورت دائم از شبکه سرویس بگیرد و ۳۰ روز پس از اولین اتصال به شبکه‌های اپراتوری قطع می‌گردد.

جهت آشنایی بیشتر، مقاله آموزش ثبت گوشی مسافری در گمرک و سامانه همتا را مطالعه نمایید.

دستگاه تعمیری

در صورتی که دستگاه تان را تعمیر کرده‌اید و شناسه (IMEI) آن تغییر کرده‌است و به هر دلیلی به تعمیرکار دسترسی ندارید که شناسه (IMEI) قبل از تعمیر را روی دستگاه تان بازگرداند، سامانه همتا جهت رفاه حال شما فرایند ثبت تعمیری را در نظر گرفته‌است.

شما می‌توانید در صورت انجام موفق فرایند ثبت تعمیری، شناسه (IMEI) بعد از تعمیر را جایگزین شناسه (IMEI) قبل از تعمیر نمایید. دقت داشته باشید در این حالت، شناسه (IMEI) قبل از تعمیر، از سامانه همتا حذف شده و به هیچ عنوان امکان استفاده از شبکه اپراتوری کشور را نخواهد داشت.

جهت آشنایی بیشتر با نحوه ثبت دستگاه تعمیری، مقاله آموزش ثبت دستگاه تعمیری در سامانه همتا را مطالعه نمایید.

اقدامات لازم جهت خرید دستگاه آکبند

با شروع طرح رجیستری (ثبت تلفن همراه) لازم است در هنگام خرید دستگاه‌های دارای سیم کارت مراحل زیر را انجام دهید :

مرحله اول : استعلام اصالت شناسه (IMEI) درج شده روی جعبه (از طریق شماره‌گیری #۱*۷۷۷۷*)

مرحله دوم : کنترل پاسخ استعلام اصالت (قانونی بودن، یکسان بودن مشخصات دستگاه ذکر شده در متن پیامک با مشخصات ظاهری دستگاه، نوع واردات، روشن شدن یا نشدن دستگاه در کشور)

مرحله سوم : بررسی یکسان بودن شناسه (IMEI) روی جعبه و دستگاه (با شماره‌گیری #۰۶#* بر روی دستگاه)

مرحله چهارم : فعال سازی دستگاه برای سیم کارت خریدار

مرحله پنجم : دریافت فاکتور معتبر دارای شناسه (IMEI) دستگاه و مهر فروشگاه

برای راهنمایی بیشتر در این زمینه، اقدامات لازم در هنگام خرید گوشی آکبند یا نو را مطالعه فرمایید.

اقدامات لازم جهت خرید دستگاه کارکرده (دست دوم)

مرحله اول : بازگرداندن دستگاه به حالت تنظیمات کارخانه (ریست فکتوری)

مرحله دوم : استعلام اصالت شناسه (IMEI) درج شده روی جعبه (از طریق شماره‌گیری #۱*۷۷۷۷*)

مرحله سوم : کنترل پاسخ استعلام اصالت (قانونی بودن، تطابق مشخصات دستگاه ذکر شده در متن پیامک با مشخصات ظاهری دستگاه، نوع واردات، روشن شدن یا نشدن دستگاه در کشور)

مرحله چهارم : بررسی یکسان بودن شناسه (IMEI) روی جعبه و دستگاه (با شماره‌گیری #۰۶#* بر روی دستگاه)

مرحله پنجم : انجام فرایند انتقال مالکیت توسط فروشنده

مرحله ششم : فعال سازی دستگاه برای سیم‌کارت خریدار

مرحله هفتم : دریافت فاکتور معتبر دارای شناسه (IMEI) دستگاه و مهر فروشگاه

برای راهنمایی بیشتر در این زمینه، اقدامات لازم در هنگام خرید گوشی کارکرده ( دست دوم ) را مطالعه فرمایید.

پیامک های هشدار

۴ پیامک هشدار اصلی، در سامانه همتا وجود دارد که عبارتند از:

پیامک هشدار عدم فعال سازی دستگاه

پیامک هشدار انتقال مالکیت دستگاه با شناسه (IMEI) استاندارد

پیامک هشدار انتقال مالکیت دستگاه با شناسه (IMEI) غیراستاندارد

پیامک هشدار غیرقانونی بودن دستگاه

برای راهنمایی بیشتر در این زمینه، راهنمای پیامک های هشدار ( sms ) طرح ریجستری را مطالعه فرمایید.

هزینه طرح

طرح رجیستری و فرایندهای آن هیچ گونه هزینه‌ای برای مردم ندارد، لذا اخذ هرگونه هزینه بابت انجام فرآیندهای طرح رجیستری، ارائه کد فعال‌سازی و . . . ، غیرقانونی بوده و در صورت شکایت شخص خریدار، پیگرد قانونی خواهد داشت.