چالش‌های صادرات به روسیه

صادرات به روسیه چالش‌های متعددی را ایجاد می‌کند که کسب و کارها برای موفقیت در این بازار وسیع و پیچیده، باید از آن عبور کنند. با توجه به چشم‌انداز مقرراتی منحصربه‌فرد، شرایط اقتصادی و عوامل سیاسی و جغرافیایی، درک این چالش‌ها برای صادرکنندگانی که به‌دنبال ورود یا گسترش در بازار روسیه هستند؛ ضروری است. این مقاله چندین چالش های صادرات به روسیه را بررسی می‌کند که توسط آمار و بینش منابع معتبر از جمله نقشه تجاری، سازمان توسعه تجارت، مقامات گمرکی و انجمن‌های اقتصادی پشتیبانی می‌شوند.

برای مطالعه بیشتر درباره روسیه، اینجا بخوانید.

چشم‌انداز اقتصادی

اقتصاد روسیه یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان است که با منابع طبیعی قابل توجه به‌ویژه در انرژی مشخص می‌شود. با این حال، عوامل مختلفی بر چشم‌انداز واردات آن تأثیر می‌گذارد.

در سال ۲۰۲۳ حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه به ۲.۷۶ میلیارد دلار رسید و روسیه را به یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران تبدیل کرد. هدف از این همکاری‌ها افزایش مبادلات تجاری و تقویت روابط اقتصادی است.

• بررسی اجمالی اقتصاد: از اوایل سال ۲۰۲۳، رشد تولید ناخالص داخلی روسیه تحت‌تأثیر تحریم‌های بین المللی و نوسان قیمت نفت قرار گرفته است. بانک جهانی از کاهش رشد اقتصادی ناشی از این تحریم‌ها خبر داد که هدف آن محدود کردن توانایی کشور برای تجارت آزاد است.
• روند واردات: بر اساس نقشه تجاری، روسیه همچنان واردکننده مهمی است و ماشین‌آلات، وسایل‌نقلیه و محصولات کشاورزی از دسته‌های اصلی آن هستند. با این حال، بازار به شرایط اقتصادی جهانی بسیار حساس است. به‌عنوان مثال، واردات ماشین‌آلات روسیه در سال گذشته به‌دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی و اختلالات زنجیره تأمین ۱۵ درصد کاهش یافت و این یکی از چالش های صادرات به روسیه است.
• آمار مربوط به حجم تجارت: داده‌ها نشان‌می‌دهد که در سال ۲۰۲۲، روسیه تقریباً ۲۷۵ میلیارد دلار کالا وارد کرده است که با کاهش واردات غرب، رشد واردات از آسیا مشاهده شده‌است. درک این روندها می‌تواند به صادرکنندگان در شناسایی فرصت‌ها و ریسک‌های بالقوه کمک کند

چالش‌های نظارتی

حرکت در چشم‌انداز نظارتی روسیه می‌تواند برای صادرکنندگان دشوار باشد و این یک نمونه از چالش های صادرات به روسیه است.

• مقررات واردات: سرویس گمرک فدرال روسیه مقررات سخت‌گیرانه واردات را حفظ می‌کند. به‌عنوان مثال، محصولات ممکن است به گواهینامه‌های خاصی نیاز داشته‌باشند، از جمله استانداردهای کیفیت و ایمنی به رسمیت شناخته شده در روسیه (مانند گواهینامه GOST).
• موانع تجاری: تعرفه‌های مختلفی اعمال می‌شود که میانگین نرخ‌ها بر اساس دسته‌بندی محصول در نوسان است. به گفته وزارت توسعه اقتصادی، محصولات کشاورزی ممکن است در مقایسه با واردات فناوری با تعرفه‌های بالاتری مواجه شوند. این می‌تواند چالش قیمت گذاری را برای صادرکنندگانی که قصد رقابتی ماندن دارند ایجاد کند.
• مدارک مورد نیاز: صادرکنندگان باید اسناد گسترده‌ای از جمله بارنامه، فاکتورهای تجاری و مجوزهای خاص را تهیه کنند. عدم رعایت می‌تواند منجر به تأخیر و جریمه شود.

عوامل سیاسی و جغرافیایی

عناصر سیاست و جغرافیا، به‌طور قابل توجهی بر تجارت با روسیه تأثیر می‌گذارد.

• تأثیر تحریم‌ها: روسیه از سال ۲۰۱۴ مورد تحریم‌های بین المللی مختلفی قرار گرفته است که بر روابط تجاری با کشورهای غربی تأثیر گذاشته‌است. بسیاری از مؤسسات مالی از معامله با نهادهای روسی محدود شده‌اند که روش‌های پرداخت را برای صادرکنندگان پیچیده می‌کند.
• روابط دیپلماتیک: وضعیت روابط دیپلماتیک بین روسیه و کشورهای مختلف می‌تواند به‌سرعت تغییر کند و بر چشم‌انداز قانونی تجارت تأثیر بگذارد. به‌عنوان مثال، کسب و کارهای کشورهایی که تحریم‌ها را اعمال می‌کنند ممکن است هنگام صادرات با نظارت بیشتری مواجه شوند.
• فرصت‌ها در میان چالش‌ها: با وجود این تنش‌ها، صادرات به کشورهای حوزه آسیایی مانند چین و هند افزایش یافته‌است. صادرکنندگان می‌توانند از ابتکارات روبه‌رشد تنوع تجاری که توسط دولت روسیه برای تقویت روابط با کشورهای غیر غربی ترویج می‌شود، استفاده‌کنند.

چالش‌های لجستیکی

لجستیک نقش مهمی در فرآیند صادرات دارد.

• زیرساخت حمل و نقل: جغرافیای وسیع روسیه چالش‌های لجستیکی قابل توجهی را به‌همراه دارد. در حالی که شهرهای بزرگ در دسترس هستند، مناطق روستایی ممکن است فاقد زیرساخت باشند و روند توزیع را دشوار کند.
• مسائل مربوط به ترخیص کالا از گمرک: تأخیر در گمرک می‌تواند صادرکنندگان را ناامید کند. بر اساس گزارش جهانی رقابت‌پذیری، ناکارآمدی در فرآیندهای گمرکی رایج است که منجر به افزایش هزینه‌ها و طولانی‌تر شدن زمان تحویل می‌شود.
• هزینه‌های مرتبط با لجستیک: حمل و نقل به روسیه به‌دلیل هزینه‌های حمل و نقل بالا و تعرفه‌های احتمالی می‌تواند گران باشد. صادرکنندگان باید این هزینه‌ها را هنگام قیمت گذاری کالاهای خود محاسبه کنند تا رقابتی باقی به‌مانند.

چالش‌های فرهنگی و بازار

شناخت عوامل فرهنگی برای صادرات موفق ضروری است.

• تقاضای بازار: مصرف کنندگان روسی نیازهای منحصر به فردی دارند که ممکن است با بازارهای غربی متفاوت باشد. برای مثال، برندهایی که بر کیفیت و سنت تأکید دارند، اغلب تقاضای بیشتری دارند. تحقیقات بازار و بینش محلی برای درک این نیازها، حیاتی هستند.
• تفاوت زبان و گفتگو: تفاوت‌های زبانی می‌تواند منجر به ایجاد ارتباط نادرست شود. کسب و کارها باید یا کارکنان دوزبانه را استخدام کنند یا شرکای محلی را برای کاهش این چالش جذب کنند.
• اهمیت مشارکت‌های محلی: ایجاد روابط قوی با توزیع کنندگان و شرکای محلی می‌تواند ورود به بازار را تسهیل کند. این شرکا می‌توانند بینش‌ی در مورد رفتار مصرف کننده ارائه دهند و در کشف پیچیدگی‌های نظارتی کمک کنند.

برای آشنایی با صادرات کالا، اینجا کلیک کنید.

ملاحظات مالی

جنبه‌های مالی هنگام صادرات به روسیه بسیار مهم است و اگر بصورت حرفه ای این جنبه ها بررسی نشود می تواند یکی از چالش های صادرات به روسیه باشد.

• نوسانات ارز: ارزش روبل روسیه، می‌تواند بی ثبات باشد و بر استراتژی‌های قیمت گذاری و حاشیه سود تأثیر بگذارد. صادرکنندگان باید ریسک‌های ارزی را در برنامه ریزی مالی خود لحاظ کنند.
• روش‌های پرداخت: به‌دلیل تحریم‌ها، مسیرهای بانکی سنتی ممکن است محدود باشد. صادرکنندگان اغلب مکانیسم‌های پرداخت جایگزین، مانند ارزهای دیجیتال یا بانک‌های واسطه را برای تسهیل تراکنش‌ها بررسی می‌کنند.
• بیمه و حفاظت: با توجه به خطرات ذاتی در تجارت با روسیه، صادرکنندگان باید پوشش بیمه جامعی را برای محافظت در برابر ضررهای احتمالی ناشی از نکول یا خطرات سیاسی در نظر بگیرند.

آمارها

کل صادرات فدراسیون روسیه ۴۹۲,۳۱۳,۷۹۰.۷۰ دلار آمریکا و کل واردات ۲۹۳,۴۹۷,۱۲۸.۰۲ هزار دلار آمریکا بود که منجر به تراز تجاری مثبت ۱۹۸,۸۱۶,۶۶۲.۶۸ هزار دلاری فدراسیون آمریکا شد. ۴.۱۷% و تعرفه میانگین موزون‌ترین ملت (MFN) 5.11% است. رشد تجارت ۲۲.۵۰% در مقایسه با رشد جهانی ۱۲.۵۲% است. تولید ناخالص داخلی فدراسیون روسیه ۲,۲۴۰,۴۲۲,۴۳۸,۳۶۳.۲۷ دلار آمریکا فعلی است. صادرات خدمات فدراسیون روسیه ۴۸،۵۲۸،۹۱۰،۰۰۰ در BoP، دلار فعلی آمریکا و واردات خدمات ۷۱،۰۸۶،۱۰۰،۰۰۰ در Bop، کنونی دلار آمریکا است. صادرات کالا و خدمات فدراسیون روسیه به‌عنوان درصد تولید ناخالص داخلی ۲۸.۱۹٪ و واردات کالا و خدمات به‌عنوان درصد از GDP 15.5٪ است.

بر اساس پایگاه داده تجارت بین‌الملل سازمان ملل متحد COMTRADE، صادرات ایران به روسیه در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۶۹۱.۹ میلیون دلار بوده است.

اطلاعات کلیدی در مورد صادرات کل روسیه

مجموع صادرات روسیه در دسامبر ۲۰۲۴ ۳۹.۷ میلیارد دلار در مقایسه با ۳۹.۸ میلیارد دلار در ماه قبل ثبت شد.

داده‌های کل صادرات روسیه، از ژانویه ۱۹۹۸ تا دسامبر ۲۰۲۴ در دسترس است و میانگین ارزش آن ۲۹.۵ میلیارد دلار است.

این داده‌ها در دسامبر ۲۰۲۱ به بالاترین حد خود یعنی ۵۷.۲ میلیارد دلار رسید و در ژانویه ۱۹۹۹ به پایین‌ترین حد خود یعنی ۴.۴ میلیارد دلار رسید.

خدمات گمرکی فدرال مجموع صادرات ماهانه، FOB، را به USD ارائه می‌کند.

اطلاعات بیشتر در مورد روسیه کل صادرات

در جدیدترین گزارش‌ها، مجموع صادرات روسیه در دسامبر ۲۰۲۴، ۰.۲ درصد کاهش یافته‌است.

کل واردات در دسامبر ۲۰۲۴، به ۲۷.۶ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل ۵.۸ درصد افزایش داشت.

تراز تجاری روسیه در دسامبر ۲۰۲۴ مازاد ۱۲.۰ میلیارد دلاری ثبت کرد.

مجموع صادرات روسیه در دسامبر ۲۰۲۴ چقدر بود؟

مجموع صادرات روسیه در دسامبر ۲۰۲۴ به ۳۹.۷ میلیارد دلار رسید، در مقایسه با ۳۹.۸ میلیارد دلار در ماه قبل، برای اطلاعات بیشتر به جدول زیر مراجعه کنید.

مطالعات موردی

بررسی مثال‌های دنیای واقعی می‌تواند دید خوبی به فرد ارائه دهد.

• صادرات موفق: به‌عنوان مثال، یک شرکت اروپایی مواد غذایی با تطبیق محصولات خود با ذائقه محلی و ایجاد روابط با توزیع کنندگان محلی، به‌طور موفقیت آمیزی به بازار روسیه نفوذ کرد و در نتیجه برخی از موانع نظارتی را دور زد.
• درس‌های آموخته‌شده: برعکس، یک شرکت فناوری زمانی که پیچیدگی‌های فرآیند صدور گواهی‌نامه را دست‌کم گرفت، با چالش‌هایی مواجه شد که منجر به تأخیر پرهزینه‌ای شد. این امر بر اهمیت تحقیق و آماده سازی کامل بازار تأکید می‌کند.

جمع‌بندی

صادرات به روسیه مملو از چالش‌هایی است که می‌تواند واردکنندگان بالقوه بازار را بازدارد. با این حال، با تحقیقات جامع، برنامه‌ریزی استراتژیک و بینش محلی، کسب‌وکارها می‌توانند این موانع را به‌طور مؤثری پشت‌سر بگذارند. با درک چشم‌انداز اقتصادی، موانع نظارتی و تفاوت‌های ظریف فرهنگی، شرکت‌ها می‌توانند خود را برای موفقیت در یکی از بزرگ‌ترین بازارهای جهان قرار دهند. مشارکت‌های استراتژیک، سازگاری و تجزیه و تحلیل مداوم بازار برای صادرکنندگان برای شکوفایی در این محیط چالش‌برانگیز کلید خواهد بود.