برند حلال در محصولات غذایی

برند حلال در محصولات غذایی

برند حلال در محصولات غذایی

برند حلال در محصولات غذایی : حلال به غذاهایی گفته می‌شود که در دین اسلام مصرف آن‌ها مجاز است. حلال همچنین عنوان مجموعه‌ای از نام نشان‌های تجاری (برند) است که بر محصولات غذایی درج می‌شود. این نام برگرفته از معنی غذای حلال است که در دین اسلام آمده است و اولین بار محصولات غذایی حلال در کشور مالزی به وجود آمده است. در چند سال اخیر این علامت تجاری غذایی به صورت یک علامت جهانی از طرف کشورهای اسلامی در دنیا معرفی شده‌ است. به‌طوری که در کشورهای غیر اسلامی نیز از استقبال خوبی برخوردار شده‌ است.

اهداف موسسه جهانی حلال

مهم ترین هدف موسسه جهانی حلال گسترش فرهنگ حلال در بین مسلمانان و جوامع غیر مسلمانی که دارای اقلیت مسلمان دارند می باشد. موضوع حلال هم به عنوان یک باور دینی و هم به عنوان یک استاندارد برتر مطرح می باشد.

هدف موسسه جهانی حلال فراهم آوردن زمینه های لازم برای تشخیص محصولات حلال از غیر حلال می باشد. این امر با تدوین رویه هایی برای کنترل تولید، انبار داری، حمل و نقل و مصرف حاصل می گردد. و در این راه کلیه استاندارد های علمی منطبق با شریعت اسلامی مورد بهره برداری قرار می گیرند تا استاندارد حلال را به عنوان یک استاندارد برتر به جهان معرفی نمایند.

آموزش و پژوهش در امر حلال، نمونه برداری و آزمایش محصولات به منظور اطمینان از حلیت آن ها و صدور نشان حلال از جمله اقداماتی هستند که برای گسترش فرهنگ حلال و علم حلال مورد استفاده قرار می گیرند.

اجرای صحیح استاندارد غذای حلال سازمان همکاری های اسلامی به توسعه استانداردهای حلال برای سایر بخش ها مانند دارو و آرایشی بهداشتی، کمک به تدوین مقررات در کشورهای عضو سازمان، تجارت محصولات حلال و کمک به تدوین مقررات تجارت جهانی در زمینه حلال از دیگر اهداف موسسه حلال جهانی می باشد.

گواهی حلال چرا آمد؟

گرچه فرآیند حلال سازی محصولات غذایی از گذشته های دور وجود داشته اما بحث گواهی و برند حلال از دهه ۱۹۶۰ مطرح شده است. گفته می شود پیش از مالزی، اولین گواهی های حلال برای محصولات غذایی در آرژانتین یعنی کشوری در قاره آمریکا صادر شد که ۹۲ درصد جمعیت آن را مسیحیان تشکیل می دهند.

طی سال های بعد کشورهای دیگری مانند مالزی ، ترکیه، فیلیپین ، سنگاپور و اندونزی نیز به جمع کشورهای صادرکننده گواهی حلال پیوستند. مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران نیز بر اساس ابلاغیه وزیر وقت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در سال ۹۰ ایجاد شد.

 

سازمان غذا و دارو تنها صادر کننده گواهی حلال می باشد

اقتصاد و گواهی حلال

کارشناسان امر دلایل زیادی را برای صدور گواهی حلال برشمرده اند که مهم ترین آن دلیل اقتصادی است. سالانه محصولات غذایی زیادی به ایران وارد می شود که حلال یا حرام بودن آن از اهمیت زیادی برخوردار است. داشتن گواهی حلال به عنوان یک نشان کیفیت و استاندارد در جهانی که کشورهای غیرمسلمان بازار اقتصادی محصولات غذایی را قبضه کرده اند، می تواند نقش مهمی در صادرات به کشورهای مسلمان و حتی غیرمسلمان داشته باشد.
طبق آمار یک و نیم میلیارد نفر مسلمان در جهان خواستار مواد غذایی حلال هستند و علاوه بر آن برآورد می شود که یک میلیارد از غیرمسلمانان نیز غذای حلال را ترجیح می دهند. این مساله به آن معناست که در مجموع تقریبا دو و نیم میلیارد نفر در جهان خواهان غذاهای حلال هستند.

چرایی نبود لوگوی حلال روی برخی محصولات غذایی

تمام فرآورده های غذایی تولید داخل که آرم سازمان غذا و دارو را دارند از نظر حلیت مورد بررسی قرار گرفته اند. با این وجود برخی از تولیدکنندگان برای صادرات محصولات خود به طور جداگانه درخواست گواهی حلال می کنند. بنابراین در کنار لوگوی سازمان غذا و دارو در برخی محصولات، لوگوی حلال نیز استفاده می شود. تمام محصولات غذایی نیز که از ایران صادر می شوند، حلال هستند چرا که زیرساخت های کارخانه های ایران برای تولید فرآورده های غذایی، همه حلال است.

بازار حلال اروپا

بازار محصولات غذایی حلال در اروپا دارای ارزشی معادل با ۱۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است که این میزان شامل گوشت، غذای تازه و غذای بسته‌بندی شده می‌باشد. که این میزان با حجم بازار جهانی با ارزشی نزدیک به ۶۴۰ میلیارد دلار هنوز فاصله دارد. از همین رو منافع مالی و ارزش رو به رشد صنعت غذایی حلال موجب شده تا بسیاری از تولید کنندگان صنایع غذایی اروپا توجه جدی به آن داشنه باشند و بخشی از محصولات خود را به محصولات غذایی حلال اختصاص دهند که این امر می‌تواند پاسخگوی نیاز مسلمانان در غرب و مسافران مسلمان و حتی جمعیت از غیر مسلمانان علاقه مند به این محصولات باشد.

افزایش تمایل به استفاده از غذای حلال

فیلیپین

در فیلیپین بسیاری از تولیدکنندگان در پی افزایش تقاضای مصرف کنندگان مسلمان و غیرمسلمان فیلیپینی برای استفاده از مواد غذایی حلال، به دنبال تأئیدیه حلال برای محصولات خود هستند. تولید کنندگان فیلیپینی محصولات کنسرو ماهی می‌گویند اغلب مصرف کنندگان فیلیپینی، نسبت به سلامتی خود حساس هستند و به همین علت ترجیح می‌دهند از مواد غذایی و محصولات حلال استفاده کنند. داشتن برچسب حلال، فروش محصولات غذایی را افزایش می‌دهد و خیلی از شرکت‌ها و کارخانه‌های صنعتی، تأییدیه حلال را از بزرگترین مرکز تأیید حلال بودن محصولات در فیلیپین دریافت کرده‌اند.

ایتالیا

در رم نخستین فروشگاه بزرگ گوشت حلال برای استفاده مسلمانان گشایش یافته تا بتوانند گوشتی را خریداری کند که براساس اصول اسلام و شرع ذبح شده است. مهاجران مسلمان و تازه مسلمانان شدگان ایتالیایی می‌توانند گوشت حلال را از قصابی‌ها تهیه کنند اما اکنون امکان خرید محصولات گوشتی حلال در فروشگاه‌های بزرگ بوجود آمده است. جمعیت مسلمانان ایتالیا حدود ۲/۱ میلیون نفر تخمین زده شده که براساس آمار غیر رسمی ۲۰ هزار نفر از آن ها را تازه مسلمانان ایتالیایی تشکیل داده‌اند.

بریتانیا

رئیس صنایع غذایی حلال در بریتانیا می‌گوید: “اگر به برخی ارقام توجه کنید مشاهده می‌کنید که بخش حلال در بریتانیا بین ۲ تا ۴ میلیارد پوند ارزش دارد، که بیشتر آن وارداتی است.” وی معتقد است که مرکز صنایع حلال در ولز جنوبی مستقر خواهد شد و انتخاب محل نیز به علت صنایع گوشتی آن منطقه و قیمت‌های مناسب زمین بوده است.
اجرای نخستین پروژه دراین رابطه می‌تواند به راه اندازی سایر مراکز صنایع غذایی حلال در سراسر اروپا شود که این امر در رابطه با کشورهایی چون آلمان و فرانسه که جمعیت مسلمانان آن ها قابل توجه است مورد تأکید قرار می‌گیرد. این مرکز در آینده در نظر دارد یک بورس سهام اسلامی در لندن یا لوکزامبورگ راه اندازی کند تا توسعه تشکیلات اقتصادی اسلامی را ترویح کند.

فرانسه

مدیر سالن «Halal Expo» با بیان این مطلب گفت: بیش از پنج میلیون مسلمان در فرانسه زندگی می‌کنند و بازار محصولات حلال این کشور سرمایه‌ای بالغ بر چهار میلیارد دلار را در اختیار دارد، بنابراین برگزاری نمایشگاه محصولات حلال در این کشور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. با توجه به اینکه تولید محصولات حلال روز به روز در حال افزایش است، سالن نمایشگاهی «Halal Expo» بیش از گذشته پذیرای شرکت‌های غیر اروپایی تولیدکننده مواد حلال است و فرصت ارائه محصولات را به این شرکت‌ها می‌دهد.

بنابر نتایج یک نظرسنجی که اخیراً در فرانسه منتشر شده است، شرکت‌های تولیدکننده محصولات حلال با مشکل دریافت برچسب استاندارد از فرانسه روبرو هستند، البته یکی از دلایل به وجود آمدن این مشکل، پیچیدگی کار شرکت‌های ارائه‌دهنده استاندارد عنوان شده است.

آلاسکا

نخستین فروشگاه حلال در آلاسکا در شهر آنکوریج که در حدود ۴ هزار مسلمان دارد راه اندازی شده است و محصولات لبنی و گوشتی را که مطابق با شرع اسلام تهیه شده است را در اختیار مسلمانان قرار می‌دهد. اولین فروشگاه مواد غذایی حلال برای رفع نیازهای مسلمانان آلاسکا افتتاح شد. این فروشگاه در شهر آنکوریج که در حدود ۴ هزار مسلمان دارد راه اندازی شده است و محصولات لبنی و گوشتی را که مطابق با شرع اسلام تهیه شده است را در اختیار مسلمانان قرار می‌دهد.

مزایای اخذ استاندارد حلال

اخذ این نشان همانند سایر علامت های تجاری مزایای قابل توجهی در بر دارد که در ذیل به آن ها اشاره شده است:

  • این استاندارد به مسلمانان این اطمینان را می دهد که محصول مورد نظر از سلامت کامل برخوردار بده و مطابق با قوانین اسلامی تولید شده است.
  • با نشان حلال می توان به بازار مصرف جوامع اسلامی دست یافت.
  • محصولات مختلفی که از این علامت برخوردارند در بازار جهانی مطرح شده و می توانند به جایگاه ویژه ای در بین رقبای خود در حوزه صادرات دست یابند.
  • با این استاندارد می توان سیستم مدیریت را بهبود بخشید.
  • در صورتی که یک محصول دارای برند معتبر بوده و از نشان استاندارد برخوردار باشد می تواند در سطح بالاتری از فروش قرار گیرد.

موسسه جهانی حلال

موسسه جهانی حلال در سال ۲۰۰۷ به منظور گسترش فرهنگ حلال تاسیس شد و پس از تصویب استاندارد غذای حلال توسط سازمان همکاری های اسلامی در سال ۲۰۱۰ فعالیت های خود را به بخش های جدیدی از تبیین “علم حلال“، “مقررات حلال” و “اخلاق حرفه ای حلال” توسعه بخشید.

سازمان همکاری های اسلامی در برگیرنده ۵۷ کشور عضو می باشد که در آن ها یا اکثریت مردم یا اقلیت قابل توجهی از مسلمانان تشکیل می شود. در خانواده سازمان، موسسات مختلفی مشغول فعالیت هستند که می توان به برخی از آن ها مانند بانک توسعه اسلامی، اتاق بازرگانی و صنایع اسلامی و مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی اشاره نمود.

 موسسه جهانی حلال وابسته به مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی می باشد و فعالیت های خود را در زمینه “فرهنگ سازی حلال”، “استاندارد سازی حلال“، “مقررات سازی حلال”، “ساختار سازی حلال” و “تجاری سازی حلال” در بخش های غذایی، دارویی، آرایشی- بهداشتی، پوشاک و خدمات حلال برنامه ریزی کرده است.

موسسه جهانی حلال دارای دو کمیته فقهی و علمی است که موسسه را در امر مبانی حلال از نظر انطباق با موازین شرعی و روش های علمی کمک می نمایند. در بعد اداری و تجاری نیز این دو نهاد دیگر به نام “انجمن دارندگان نشان حلال” و “کنسرسیوم حلال” خدمات خود را در زمینه تدوین مقررات و استاندارد های حلال به موسسه ارائه می نمایند.

 فعالیت های موسسه جهانی حلال

استاندارد سازی: طی سه سال مذاکرات فشرده (۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸) میان ایکریک با گروه متخصصین استاندارد سازی اسلامی (SEG) وابسته به کمیته دائمی همکاری های اقتصادی و تجاری سازمان همکاری اسلامی ( کومسک) و با همکاری سازمان ملی استاندارد و نماینده ولی فقیه در جهاد کشاورزی، استاندارد غذای حلال در سازمان همکاری اسلامی (OIC) به تصویب رسید و پس از آن در قالب استاندارد اسمیک دنبال شد و مرجعی برای صدور گواهی حلال در کشورهای اسلامی قرار گرفت.

به رسمیت شناختن گواهی حلال – ایکریک در داخل و خارج از کشور :

داخل کشور :

از اوایل سال ۲۰۰۸ که پیش نویس استاندارد حلال OIC تدوین شد ایکریک با بهره مندی از تجربیات خود و همکاری نزدیک با دفاتر مجتهدین و با هماهنگی دفتر نمایندگی ولی فقیه در جهاد کشاورزی صدور گواهی حلال برای واحدهای صنایع غذایی را آغاز نمود و با پیگیری های به عمل آمده در معرفی موسسه جهانی حلال به شرکت ها و صنایع غذایی و آگاهی دادن به شرکت های مواد غذایی مبنی بر لزوم داشتن گواهی حلال جهت بالا بردن اعتماد پذیری جامعه مسلمان برای مصرف غذای حلال و رقابت پذیری در بازارهای داخلی و بین المللی موفق شده است برای حدود ۲۰۰۰ متقاضی از شرکت های موادغذایی گواهی حلال صادر نماید.

خارج از کشور :

همزمان با مذاکرات فشرده در جلسات اتاق اسلامی برای تصویب استاندارد غذای حلال و اعزام هیات های تخصصی به کشورهای اسلامی، اخذ موافقت مقامات کشورها جهت قبول لوگوی حلال – ایکریک صورت گرفت و در پی آن توانست در سطح بین المللی در ۴ کشور آلمان، ترکیه، کره و ژاپن دفتر نمایندگی تاسیس کند.

مشخصات نمایندگان موسسه جهانی حلال

 

کشور نام شرکت نام مدیر تلفن موبایل نمابر ایمیل و وب سایت
ژاپن AA Halal Co آقای آزبهانی ۰۰۸۱۴۵۳۱۹۶۹۲۰ ۰۸۰۱۱۱۴۷۶۱۶   azbehani@halalworld.or.jp
http://www.halalworldjapan.or.jp
اتریش شورای فتوای حلال اروپا عبدالرحمان میهالفی       http://www.eufatwa.com
ترکیه TUMSERT دکتر زه فروش ۰۰۹۰۳۱۲۴۴۲۵۷۹۲ ۰۰۹۰۵۳۲۳۶۷۰۸۸۲ ۰۰۹۰۳۱۲۴۴۲۹۱۸۱ info@tumsert.org
آلمان ECT GmbH دکتر محققی ۰۰۴۹ (۰) ۵۱۱ ۳۴۰۰۸۳۷۴ ۰۰۴۹ (۰) ۱۷۰ ۴۶۲ ۴۲ ۴۲ ۰۰۴۹ (۰) ۵۱۱ ۸۴۸۵۵۸۸ info@halalworld-germany.de

سازمان های حلال مورد تایید

 

شورای توسعه حلال پاکستان ( کشور: پاکستان ) مرکز ملی استاندارد و گواهی حلال شورای مفتیان ( کشور: روسیه )
وب سایت: http://www.halalpakistan.com وب سایت : http://www.halalexpo.org

خدمات

موسسه جهانی حلال خدمات متعدد و گوناگونی در امر حلال ارائه می نماید. این خدمات شامل موارد زیر می باشد :

  • برگزاری دوره های آموزشی حلال
  • انجام پروژه های پژوهشی حلال
  • برگزاری کنفرانس ها و نمایشگاه های بین المللی حلال
  • تدوین استانداردهای حلال و آئین نامه های اجرایی آن ها
  • مشارکت در زمینه وضع مقررات و قوانین مربوط به حلال
  • ایجاد آزمایشگاه های خصوصی حلال
  • صدور گواهی حلال
  • تعامل با سازمان های بین المللی مرتبط با امر حلال
  • تعامل با موسسات وابسته به سازمان همکاری های اسلامی

دستورالعمل های غذاهای حلال

دستورالعمل هایی که در این قسمت درج شده است عمومی بوده و غذاها به طور کلی به پنج گروه طبقه بندی می شوند تا وضعیت حلال بودن و نیز دستورالعمل های مربوط به تولید و تایید غذای حلال تعیین گردد.

گوشت و مرغ

فقط گوشت حیوانات حلال برای مصرف مسلمانان مجاز است. حیوان باید از گونه های حلال باشد تا به عنوان حلال کشتار گردد. حیوان باید توسط یک مسلمان بالغ و عاقل در حالیکه نام خدا را یاد می کند کشتار شود. برای بریدن گلو به طریقی که سبب خروج کامل خون و مرگ سریع آن شود باید از یک کارد تیز استفاده کرد.

اسلام بر رعایت رفتار انسانی نسبت به حیوانات بسیار تاکید دارد. حیوانات باید تحت شرایط انسانی پرورش یافته، حمل و نقل، مراقبت و نگهداری شوند. البته این اعمال به عنوان رفتار پسندیده مطرح است و بدرفتاری با حیوانات سبب حرام شدن گوشت آن ها نخواهد شد. بی حس کردن دام قبل از کشتار غیر مذهبی عموماً در ایالات متحده و کانادا پذیرفته شده است. روش بی حس کردن معمولاً کشنده نیست.

در بسیاری از کشورهای اروپایی، شدت بی حس کردن معمولاً سبب مرگ حیوان قبل از خونگیری شده و این موضوع گوشت را از نظر حلال بودن غیرقابل پذیرش می کند. علاوه براین، عمل جدا کردن بخش هایی از اعضا حیوان  (مثل بریدن شاخ ها، گوش ها، بخش های انتهایی دست و پا) نباید قبل از مرگ حیوان انجام شود.

شرایط و روش انجام کشتار ( ذبح )

ذبح یک روش روشن و توصیف شده برای کشتن حیوان با هدف استحصال گوشت جهت مصرف انسان است. واژه ذبح در عربی به معنی تصفیه کردن و خالص کردن چیز خوب یا مفید است. همچنین روش ذبح در عربی زکات نامیده می شود که به معنی خالص کردن یا کامل کردن چیزی است. برای اجرای احکام شریعت در هنگام ذبح باید شرایط ذیل تحقق یابد.

شخص ذبح کننده

فردی که عمل ذبح را انجام می دهد باید مسلمان عاقل و بالغ باشد. ذبح کننده می تواند زن یا مرد باشد. اگر شخص  به واسطه مصرف مواد سکر آور قابلیت و مهارت انجام کار و یا توانایی ذهنی خود را از دست داده باشد صلاحیت انجام کشتار حلال را ندارد. از نظر اسلام گوشت حیوانی که توسط فرد بت پرست، بی دین یا شخص مرتد کشتار شده باشد حرام و غیرقابل پذیرش است.

ابزار

کارد مورد استفاده برای ذبح باید کاملاً تیز باشد. این امر بریده شدن پوست و عروق خونی را تسهیل کرده و سبب خروج سریع و بلافاصله خون می شود. به عبارت دیگر بریدن با کارد تیز سبب ایجاد خونریزی حجیم و فوری می کند.

بریدن

برش باید در قاعده گردن درست در زیر گلوتیس(دستگاه صوتی در حنجره) انجام شود. به طور سنتی، شتر را با ایجاد برش در قاعده گردن کشتار می کردند. این عمل را نهر (nahr) گویند که به معنی پرتاب کردن نیزه به گودی گردن است. با وجود روش جدید مهار کردن شتر و تکنیک های بی حس کردن، روش سنتی چندان مناسب به نظر نمی رسد. نای و مری به علاوه وریدهای وداج و شریان های کاروتید باید بریده شوند. طناب نخاعی نباید قطع شود. بنابراین سر به طور کامل بریده و جدا نمی شود. کشتار مجاز (کوشر) آیین یهودی بسیار به روش ذبح سنتی مسلمانان که توصیف شد شباهت دارد، با این تفاوت که در آیین یهودی ذکر نام خداوند انجام نمی شود.

ذکر

ذکر یا تسمیه به معنی بر زبان جاری ساختن نام خداوند با گفتن «بسم الله» یا «بسم الله، الله اکبر» قبل از بریدن گلوی حیوان است. نظرات علماء فرقه های مختلف اهل تسنن در مورد مسئله ذکر تا حدودی با یکدیگر فرق می کند. علمای فرقه مالکی معتقدند که اگر نام خداوند عمداً و یا سهواً در هنگام ذبح حیوان گفته نشود گوشت چنین حیوانی حرام است.

بر اساس نظر فرقه حنفیه اگر فرد عمداً نام خداوند را بر زبان نیاورد گوشت حرام و اگر غفلت از ذکر نام خداوند غیرعمدی باشد گوشت حلال است. علماء فرقه شافعی بر این نظر هستند که اگر فرد ذبح کننده از ذکر نام خداوند قبل از کشتار حیوان عمداً یا سهواً غفلت نموده باشد، به شرطی که فرد صلاحیت انجام ذبح را داشته باشد گوشت حلال است.

اعمال مکروه هنگام ذبح حیوان
  •  خواباندن حیوان روی زمین و سپس تیز کردن کارد برای انجام ذبح مکروه است
  • رساندن کارد به طناب نخاعی و یا جداکردن سر حیوان هنگام ذبح مکروه است. در جنوب آسیا اصطلاح جاتکا یا کشتن به وسیله وارد کردن ضربه به قصد قطع کردن سر معمولا با وارد آوردن ضربه به حیوان از ناحیه پشت گردن، به کار می رود. این روش کشتن عموماً در نزد جامعه مسلمانان مکروه است.
  • شکستن گردن حیوان یا اقدام به پوست کنی یا قطع اندام یا بخش هایی از بدن دام مادامیکه دام هنوز تکان می خورد و جان کاملا از بدنش خارج نشده باشد مکروه است. در کشتارگاه های تجارتی به علت سرعت کار گاهی به نظر می رسد در شرایطی که حیوان هنوز زنده است اقدام به جداکردن شاخ ها، گوش ها، و پاهای جلویی می نمایند. این موضوع مغایر با اصول و شرایط ذبح اسلامی است و باید از آن اجتناب نمود.
  • ذبح حیوان در حضور حیوانات دیگر مکروه است. این عمل مغایر کشتار حیوان در دین اسلام است.
مزایای کشتار حلال

روش صحیح ذبح دارای مزایای فراوانی است. سرعت بریدن محل ذبح با استفاده از کارد تیز زمان کشتار را کوتاه نموده و به نظر می رسد که نسبت به انجام بی حسی قبل از کشتار درد کمتری را متوجه حیوان می کند. در کشتارگاه های مدرن که به حیوانات قبل از کشتار بی حسی می دهند، بعضی از حیوانات با یک بار شوک الکتریکی هوشیاری خود را از دست نمی دهند و برای بی حس شدن دام، عمل شوک دادن باید بیش از یکبار انجام شود.

روش ذبح اجازه می دهد تا حیوان خونگیری سریع و کامل داشته باشد. همچنین مشخص شده است که خونی که در یک سیستم بسته محصور شده است به وسیله بریدن عروق خونی سریعتر می تواند خارج شود. نیروی حاصل از ضربان قلب خون را به داخل سیستم جریان خون می فرستد. بنابراین هر چه ضربان قلب قویتر باشد، مقدار بیشتری خون از بدن خارج می شود.

به نظر می رسد که در روش ذبح اسلامی خون از محل ذبح فوران می کند، در حالیکه در حیوانات بی حس شده خون تا حدی آهسته تر خارج می شود. بدن حیوانات ذبح شده انقباضات و لرزش های غیر ارادی بیشتری را در عضلات خود نسبت به حیوانات بی حس شده نشان می دهد. این انقباضات و لرزش های غیرارادی عضلانی سبب فشرده شدن عضلات بدن بر روی عروق خونی شده و سبب خروج قسمت اعظم خون از بافت گوشت به داخل سیستم جریان خون خواهد شد.

 

مثال

در آمریکای شمالی با توجه به نوع بی حسی و نیروی شوک اعمال شده، حیوانات معمولاً تا چند دقیقه پس از بی حسی زنده هستند. عمل بریدن گلو عموماً در طی دو دقیقه اول پس از بی حسی انجام می شود. به این دلایل، عمل بی حسی گاو با  نوعی اسلحه که برای ایجاد بی حسی در حیوانات استفاده می شود و گلوله آن پس از شلیک شدن از اسلحه جدا نشده و مجدداً بداخل اسلحه برمی گرد، و بی حس کردن طیور به وسیله آب دارای جریان الکتریسیته بعضا در ذبح اسلامی استفاده می شود.

در بعضی از کشورها شدت بی حسی به حدی است که منجر به مرگ حیوان می شود. برخی سازمان ها در استرالیا موافق این موضوع هستند که بی حسی قبل از کشتار منجر به مرگ حیوان گردد، طبعا این سازمان ها اجازه انجام بی حسی را به منظور کشتار حلال نخواهند داشت.

 

ماهی و غذاهای دریایی

همه مسلمانان ماهی های دارای فلس را حلال می دانند، در حالیکه بعضی گروه ها ماهی های فاقد فلس مثل گربه ماهی را حلال نمی دانند. اختلاف نظر بیشتری در میان مسلمانان در مورد غذاهای دریایی به خصوص در مورد نرم تنان مثل، کلم (نوعی صدف خوراکی)، اویستر (نوعی صدف خوراکی)، اسکوئید (ماهی مرکب) و سخت پوستان مثل، میگو، لابستر (خرچنگ دراز)،و کرب (خرچنگ معمولی) وجود دارد. محدودیت ها نه تنها در مورد ماهی و غذاهای دریایی بلکه همچنین برای طعم های غذایی مشتق شده از این محصولات نیز به کار گرفته می شود.

شیر و تخم مرغ

شیر و تخم مرغی که از حیوانات حلال به دست آمده باشند حلال است. در کشورهای غربی گاو منبع اصلی تامین شیر و مرغ منبع اصلی تامین تخم مرغ است. بر روی بسته بندی شیر و تخم مرغ به دست آمده از منابع دیگر باید برچسب مناسب زده شود.

محصولات گوناگونی از شیر و تخم مرغ به دست می آید. شیر برای تهیه پنیر، کره و خامه استفاده می شود. آنزیم های مختلفی برای تولید پنیرها مورد استفاده قرار می گیرند. انواع آنزیم های مورد استفاده برای تولید پنیر بسیار مهم هستند. آنزیم ها بر اساس منابعی که از آن تهیه شده اند ممکن است حلال یا حرام باشند.

چنانچه این آنزیم ها از میکروب ها یا حیوانات کشتار شده حلال به دست آمده باشند حلال هستند. آنزیم های به دست آمده از خوک حرام می باشند. بر اساس آنزیم های استفاده شده در تولید پنیرها یا سایر محصولات لبنی، این محصولات به حلال، حرام و محصولات مورد شک و تردید طبقه بندی می شوند. بر همین اساس افزودنی هایی نظیر امولسیفایرها یا ممانعت کننده های رشد کپک باید مورد پایش قرار گیرند تا از محصولات شیر و تخم مرغ رفع شبهه شود .

مواد گیاهی و سبزیجات

غذاهای تهیه شده از گیاهان به استثنا خمر (نوشیدنی های سکرآور) حلال هستند. در کارخانجات مدرن مواد غذایی، ممکن است محصولات گوشت و سبزیجات با تجهیزات مشترک فراوری شوند. این موضوع احتمال آلودگی متقاطع را افزایش می دهد. چنانچه روش های شستشوی تجهیزات و خط تولید به طور صحیح انجام شود و محصولات حلال از محصولات غیرحلال جدا شوند، می توان از آلوده شدن محصولات حلال جلوگیری نمود.

از استفاده اجزاء عملگر با منشا حیوانی نظیر مواد ضد کف در محصولات گیاهی باید اجتناب کرد. افزودن عمدی این اجزاء تشکیل دهنده حرام به محصولات گیاهی و سبزیجات ممکن است محصولات مذکور را حرام نماید. برای اینکه حلال بودن غذاهای با منشا گیاهی مورد شک و تردید قرار نگیرد، روش های تولید و فراوری محصولات مذکور باید به دقت مورد پایش قرار گیرند.

افزودنی های غذایی

افزودنی های غذایی یکی از موضوعات مهم و مورد توجه است.  محصولات سبزیجات حلال هستند مگر آنکه با افزودنی های حرام آلوده شده یا حاوی مواد سکرآور باشند. در این قسمت به برخی از افزودنی های غذایی که معمولاً مورد استفاده قرار می گیرند نظیر ژلاتین، امولسیفایرها، آنزیم ها، الکل، چربی و پروتئین حیوانی و طعم ها و طعم دهنده ها را مورد بحث قرار می دهیم. چون اکثر محصولات در گروه غذاهای مشکوک قرار می گیرند تولیدکنندگان باید از سیستمی بهره مند گردند تا کارخانه بتواند خود را مورد ارزیابی قرار داده و محصولات خود را به عنوان محصول حلال تایید نماید.

ژلاتین

استفاده از ژلاتین در بسیاری از محصولات غذایی متداول است. اگر ژلاتین از حیوانات کشتار شده حلال به دست آمده باشد حلال است. اگر از حیواناتی که با روشی غیر حلال کشتار شده باشند به دست آمده باشد مورد شک و تردید قرار دارد و اگر از حیوانات حرام تهیه شده باشد حرام است.

از نظر سازمان غذا و دارو (FDA) نیازی به درج منشا ژلاتین در برچسب محصول نیست. وقتی که منشاء ژلاتین مشخص نباشد این ماده ممکن است از منابع حلال یا حرام تهیه شده باشد و لذا مورد شک و تردید قرار می گیرد. مسلمانان از مصرف محصولات غذایی حاوی ژلاتین خودداری می کنند مگر آنکه حلال بودن محصول تایید شده باشد.

منابع معمول ژلاتین پوست خوک، پوست گاو، استخوان گاو و در مقیاس کمتر پوست ماهی است. برای تهیه محصولات غذایی حلال، از ژلاتین گاوهای کشتار شده به روش اسلامی و یا از ژلاتین ماهی استفاده می شود.

گلیسرین

گلیسرین از دیگر اجزا تشکیل دهنده مواد غذایی است که به طور وسیع در صنایع غذایی استفاده می شود. مسلمانان از مصرف غذاهای حاوی گلیسرین اجتناب می کنند زیرا ممکن است منشا حیوانی داشته باشد. اخیرا گلیسرین به دست آمده از روغن نخل و سایر روغن های نباتی برای استفاده در محصولات حلال در دسترس قرار گرفته است.

امولسیفایرها

امولسیفایرها نظیر مونوگلیسریدها، دی گلیسریدها، پلی سوربات ها، استرهای دی استیل تارتریک مونو و دی گلیسریدها (DATEM) و سایر مواد شیمیایی مشابه از دیگر افزودنی های غذایی هستند که به طور معمول در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و می تواند از منابع حلال یا حرام تامین شوند.

برخی از شرکت های تولیدکننده مواد غذایی به خصوص در مورد امولسیفایرهای با منشا گیاهی، اقدام به درج منبع مواد مذکور در برچسب محصولات کرده اند. اگر امولسیفایر با منشا گیاهی مورد استفاده قرار گیرد، درج آن در برجسب محصول مفید است. امولسیفایرهایی که از منابع گیاهی و یا حیوانات کشتار شده حلال به دست آمده اند حلال می باشند.

آنزیم ها

آنزیم ها در بسیاری از فراوری های مواد غذایی استفاده می شوند. متداول ترین موارد استفاده آن ها در صنایع پنیرسازی و نشاسته است. تا چند سال پیش، غالب آنزیم های مورد استفاده در صنایع غذایی از منابع حیوانی تامین می شدند، اما در حال حاضر آنزیم های با منشا میکروبی جایگزین آن ها شده اند.

محصولاتی نظیر پنیرها، پودرهای آب پنیر، لاکتوز و پروتئین آب پنیر تغلیظ شده، که به وسیله آنزیم های میکروبی تهیه شده باشند مشروط بر آنکه سایر شرایط حلال بودن را داشته باشند حلال هستند. محصولاتی که با آنزیم های مخلوط یا آنزیم های با منشا حیوانی تهیه شده باشند، اگر آنزیم ها از خوک به دست آمده باشند، حرام می باشند در غیر این صورت در دسته غذاهای مشکوک قرار می گیرند.

رنت گاو و دیگر آنزیم هایی که از حیوانات کشتار شده غیر حلال به دست می آیند در بعضی کشورها مجاز شمرده می شوند. با افزایش روز افزون آنزیم های میکروبی، تایید و پذیرش چنین مواردی کاهش خواهد یافت. چون آب پنیر و مشتقات آن منبع مقرون به صرفه ای از نظر پروتئین محسوب می شوند، استفاده از این افزودنی های لبنی در انواع محصولات غذایی بسیار متداول است. نظیر سایر موارد، شرط حلال بودن این محصولات حلال بودن افزودنی های لبنی مورد استفاده در آن ها است.

الکل

مسلمانان از مصرف نوشابه های الکلی حتی در مقادیر کم منع شده اند. مشروبات الکلی مثل شراب و آبجو را نباید به عنوان طعم دهنده به محصولات غذایی اضافه نمود و یا طی پختن غذا به آن افزود. افزودن حتی مقدار کم نوشابه های الکلی به فراورده حلال آن را حرام می کند. پختن غذا با شراب، آبجو و دیگر نوشابه های الکلی در کشورهای غربی و چین کاملا متداول است.

در آشپزی چینی، استفاده از شراب برنج در دستورالعمل پخت غذا به عنوان افزودنی غذایی معمول است. افراد تنظیم کننده فرمول محصولات غذایی و آشپزها باید هنگام تهیه غذاهای حلال از استفاده از الکل اجتناب کنند. الکل در کلیه سیستم های بیولوژیکی وجود دارد. حتی میوه های تازه حاوی مقادیر کمی الکل هستند.

طی اسانس گیری از میوه جات ممکن است الکل در اسانس حاصله تغلیظ گردد. چون این الکل به طور طبیعی حضور داشته و اجتناب ناپذیر است حلال بودن محصولات غذایی را خدشه دار نمی کند. علاوه بر این در صنایع غذایی الکل درشکل خالص خود برای عصاره گیری، به عنوان حلال یا ماده حل کننده و رسوب دهنده استفاده می شود.

افزودنی هایی که با الکل تهیه شده یا توسط الکل استخراج گردیده اند، به شرط آنکه الکل نهایتا از آن جزء تبخیر گردد مورد پذیرش می باشند. افزودنی های غذایی حاوی ۵/۰% الکل باقیمانده عموماً مورد پذیرش است. البته، برای مصرف کنندگان محدوده مورد پذیرش از کشوری به کشور دیگر و از گروهی به گروه دیگر متفاوت است. انجمن غذا و تغذیه اسلامی آمریکا میزان ۱/۰% الکل را به عنوان ناخالصی پذیرفته است.

در قوانین غذای حلال، اگر ناخالصی مربوط به الکل با چشیدن، بوییدن و مشاهده کردن قابل تشخیص نباشد، باعث بی اعتبارکردن وضعیت حلال غذا نمی شود. چنانچه یک غذای حرام تغییر ماهیت دهد، حکم آن نیز عوض خواهد شد.

پروتئین و چربی حیوانی

گوشت و مرغ نه تنها به عنوان غذاهای عمده مصرف می شوند بلکه به عنوان افزودنی های فراوری شده در فرمولاسیون محصولات غذایی غیرگوشتی بی شماری نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در صنایع غذایی ایالات متحده و دیگر کشورهای صنعتی جهان هر بخشی از لاشه حیوان به طریقی مورد مصرف دارد.

بخش های نامرغوب تر لاشه و محصولات فرعی آن به پودر و افزودنی های غذایی تبدیل شده و به عنوان عوامل طعم دهنده برای سوپ ها، غذاهای حاضری و غیره استفاده می شود. چربی حیوانی خالص سازی شده و به روغن مخصوص شیرینی پزی، امولسیفایرها و دیگر افزودنی های غذایی تبدیل می شود. پر و مو را می توان به اسیدهای آمینه تبدیل کرد. این گروه از افزودنی های غذایی چنانچه از حیوان حلال به دست آمده باشند حلال خواهند بود البته باید از آلودگی متقاطع نیز جلوگیری نمود.

طعم ها و طعم دهنده ها

مواد طعم دار و طعم دهنده ها می توانند ساده باشند مثل فلفل و یا مثل طعم کولا یا طعم پاسترامی (گوشت گاو نمک سود شده تند و دودی شده) پیچیده بوده و حاوی چندین جزء تشکیل دهنده باشند. برخی از طعم دهنده های پیچیده ممکن است حاوی بیش از یکصد جزء با منشاء های متفاوت باشند. ممکن است هزاران جزء برای ایجاد یک طعم استفاده شود.

این اجزاء ممکن است از میکروارگانیسم ها، گیاهان، مواد معدنی، مواد نفتی، حیوانات و یا مواد سنتتیک تهیه شوند. برای تولید محصولات غذایی حلال، تولیدکنندگان باید از طعم ها، مخلوط های اجزاء مختلف که دارای حق انحصاری هستند و یا از فرمول های سری مطمئن شوند تا محصول تولید شده حلال و عاری از مواد مشکوک باشد.

استانداردهای غذای حلال

حلال به عنوان یک استاندارد جهانی، معیاری از کیفیت غذای سالم و بهداشتی در جهان، عاملی برای توسعه مبادلات محصولات و صنایع غذایی در بین کشورهای اسلامی و غیر اسلامی است. رعایت استانداردهای حلال به ویژه برای واردات محصولات به کشورهای اسلامی و مصرف جوامع مسلمان در کشورهای غیر اسلامی ضروری است، لذا در این راه، وظیفه حکومت های اسلامی است که با تدوین استانداردهای لازم، توسعه این نوع از تجارت را هموار کنند که این موضوع نیازمند، تدوین دستورالعمل های اختصاصی، آئین نامه ها و دستورهای شفاف خواهد بود.

تا کنون چندین استاندارد ملی و بین المللی در زمینه غذای حلال تدوین گشته است که عبارتند از :
  • راهنمای عمومی غذای حلال، ۲۰۱۰، مصوب اجلاس کامسک
  • آئین نامه اجرائی قانون نظارت شرعی بر ذبح و صید ۱۳۸۷، حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان دامپزشکی کل کشور 
  • راهنمای عمومی غذای حلال (۱۲۰۰۰)، ۱۳۸۸، سازمان ملی استاندارد ایران

 

در ادامه ، فایل استاندارد ۱۲۰۰۰ در ایران آورده شده است. جهت مشاهده و دانلود وارد لینک زیر شوید

استاندارد ۱۲۰۰۰ در ایران

برگزاری کارگاه های آموزشی

موسسه جهانی حلال هر ساله تعدادی کارگاه آموزشی برای مدیران و مسئولین فنی شرکت های متقاضی گواهی حلال برگزار می کند.

برگزاری کمیته تجارت کالا و خدمات حلال

طی سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ تعداد ۵ جلسه کمیته تجارت کالا و خدمات حلال با حضور اعضاء از وزارت خانه های اقتصاد و دارائی، امور خارجه، جهاد کشاورزی، صمت، سازمان ملی استاندارد، سازمان توسعه و تجارت، کانون صنایع غذایی ایران و انجمن ارگانیک ایران تشکیل و منجر به تدوین نقشه راه تجارت حلال کمیته تجارت کالا و خدمات حلال گردید.

لازم به ذکر است ریاست کمیته تجارت حلال بر عهده ایکریک می باشد و مسائل مربوط به تجارت، چالش ها، همایش ها و کنفرانس های داخلی و بین المللی حلال را مورد بررسی و پیگیری قرار می دهد.

 

برگزاری سمینار و نمایشگاه حلال
  • برپایی پاویون نمایشگاه “گردشگری حلال” در ابوظبی اکتبر ۲۰۱۵ .
  • برپایی غرفه سالانه در “نمایشگاه بین المللی صنایع غذای و کشاورزی آگرفود” از سال ۲۰۱۲ تا کنون .
  • برپایی غرفه در نمایشگاه بین المللی “مواد پروتئینی “Meatex از سال ۲۰۱۵ تا کنون .
  • بر پایی غرفه در “نمایشگاه بین المللی حلال” توسط نمایندگی ایکریک در کشور کره جنوبی در جولای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ .
  • شرکت در چهارمین “همایش بین المللی حلال تایلند ۲۰۱۷” .
  • شرکت در نمایشگاه انوگا توسط نماینده ایکریک در آلمان در سال ۲۰۱۴ .
  • شرکت و سخنرانی و ریاست پنل در “همایش بین المللی حلال” در ژاپن در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۷ .
  • شرکت در “همایش حلال خاورمیانه” در شارجه در سال ۲۰۱۴ .
  • حضور و برپایی غرفه در “نمایشگاه حلال چین خای کشور چین” در تاریخ ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ .

مرکز تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران

مرکز تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک مرکز که در زمینه محصولات و خدمات حلال و سلامت  فعالیت می کند. با ایجاد تفکر فرایندگرا در کلیه سطوح مرکز تلاش می کند تا برای دستیابی به اهداف عالیه مرکز و کسب جایگاه به عنوان یکی از مراجع صدور گواهی حلال در سطح کشور، منطقه خاورمیانه و شرق مدیترانه، نسبت به برآورده نمودن الزامات قانونی و رعایت اصول فنی، کیفی و سلامت، حلیت و طهارت با تمرکز بر مشتری مداری و جلب رضایت تمامی ذی نفعان اقدام نموده است.

 

مرکز تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران

آدرس : مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران- پلاک ۲۴- خیابان دانش کیان- بالاتر از میدان ولی عصر (عج)- خیابان ولی عصر (عج)- تهران- ایران
کد پستی : ۱۴۱۵۸۴۵۳۷۱ فکس : ۸۸۸۹۰۸۵۸-۰۲۱
تلفن تماس : ۸۸۹۰۹۰۳۳-۰۲۱ آدرس پست الکترونیک : info halal.ac.ir
سایت : https://halal.gov.ir  

 

جهت مشاهده لیست دارندگان ( برندهای ) نشان حلال در ایران، وارد لینک زیر شوید.

دارندگان نشان حلال

مراحل دریافت و صدور گواهی نامه جهانی حلال

  • دریافت و تکمیل فرم پرسشنامه (موجود درسایت) و اسکن مدارک مورد نیاز در صفحه سوم پرسشنامه 
  • دریافت و تکمیل و ارسال قرارداد فی مابین موسسه جهانی حلال و شرکت متقاضی (موجود در سایت) به صورت مهر و امضاء شده و ارسال اصل آن به آدرس پستی : تهران ، خیابان طالقانی، جنب اتاق بازرگانی ایران، کوچه ۱۵ خرداد، پلاک ۶، طبقه سوم ، موسسه جهانی حلال.
  • واریز مبلغ صدور گواهینامه حلال و ممیزی شرکت

نکته: در صورت نیاز به آزمایش محصول، تهیه نمونه مورد نیاز توسط کارشناس و ارسال آن به آزمایشگاه الزامی است و هزینه آن به عهده شرکت متقاضی می باشد.

  • بازدید از واحد متقاضی توسط ارزیابان مورد تایید صلاحیت از سازمان ملی استاندارد
  • تکمیل پرونده شرکت متقاضی و ارجاع آن به واحد صدور گواهینامه
  • اعطاء گواهینامه و نشان جهانی حلال

برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های ۸۸۳۴۶۸۰۳ ۰۲۱ الی ۴ با کارشناسان مرکز تماس حاصل فرمائید.

مراحل تمدید گواهی نامه جهانی حلال

  • دریافت و به روز رسانی فرم پرسشنامه (موجود درسایت) و اسکن مدارک جدید و به روز شده 
  • دریافت و تکمیل و ارسال قرارداد فی مابین موسسه جهانی حلال و شرکت متقاضی (موجود در سایت) به صورت مهر و امضاء شده و ارسال اصل آن به آدرس پستی : تهران ، خیابان طالقانی، جنب اتاق بازرگانی ایران، کوچه ۱۵ خرداد، پلاک ۶، طبقه سوم، موسسه جهانی حلال.
  • واریز مبلغ تمدید گواهینامه حلال و ممیزی شرکت
  • بازدید واحد متقاضی توسط ارزیابان مورد تایید صلاحیت از سازمان ملی استاندارد
  • تکمیل پرونده شرکت متقاضی و ارجاع آن به واحد صدور گواهینامه
  • اعطاء گواهینامه و نشان جهانی حلال

مدارک مورد نیاز برای اخذ علامت حلال

مدارکی که به منظور دریافت نشان حلال مورد نیاز می باشند شامل موارد زیر هستند:

  • مجوز ساخت محصول
  • پروانه ثبت شرکت
  • پروانه بهره برداری بهداشت
  • برند تبلیغاتی شرکت
  • مجوز استاندارد اجباری
  • مجوز ناظر شرعی کشتارگاه ها
  • پروانه دکتر دامپزشک کشتارگاه ها
  • مجوز بهره برداری وزارت صنایع
  • گواهینامه های بین المللی و استانداردها
  • فلوچارت مربوط به تولید و بسته بندی محصول
  • نام ترکیبات و افزودنی های مورد استفاده در تولید محصول و منابع تهیه آن ها

 

مقالات مرتبط

ابلاغ احکام قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور 🔹 تا زمان ابلاغ جداول تفصیلی بودجه نسبت به وصول منابع بر...
تاریخ انتشار : 3 روز قبل
بررسی سهمیه واردات در سال ۱۴۰۳ بررسی سهمیه واردات در سال ۱۴۰۳ 📣 قابل توجه کاربران محترم سامانه جامع تجارت...
تاریخ انتشار : 4 روز قبل
گواهی چک جایگزین ضمانت‌نامه بانکی در گمرک شد پیرو بخشنامه شماره ١۴٠٢/٨۶٧٩٣۵ مورخ ١۴٠٢/٠۶/٢٨ به پیوست تصویر.نامه شماره /٢٢٠/٢٢٩٢٩ ص...
تاریخ انتشار : 2 هفته قبل
عدم شمول عوارض صادراتی قانون بودجه سال ١۴٠٢ بر محصولات صادراتی از محل ورود موقت برای پردازش پیرو بخشنامه شماره...
تاریخ انتشار : 2 هفته قبل
ابلاغ مصوبه انتقال کالا بین مناطق ویژه اقتصادی ۱ و ۲ بندر بوشهر کالاهایی که مطابق.تبصره (۴) ماده (۶۰) قانون...
تاریخ انتشار : 2 هفته قبل
تغییر در رویه محاسبه مبلغ کارمزد ثبت سفارش بر اساس تصویب‌نامه شماره ۱۲۳۳۴۳/ت۶۱۶۴۶هـ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۱۵ هیئت وزیران 📣 قابل توجه...
تاریخ انتشار : 2 هفته قبل
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

تماس با ما

عراق

افغانستان

امارات متحد عربی

عمان

قطر

روسیه

اتحادیه اورسیا

ترکیه

سوریه

چین

ژاپن

هند

پاکستان

ایتالیا

فرانسه

آلمان

قوانین و مقررات

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید  سادگی نامفهوم از صنعت چاپ، و با استفاده از طراحان گرافیک است، چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است، و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز، و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد، کتابهای زیادی در شصت و سه درصد گذشته حال و آینده، شناخت فراوان جامعه و متخصصان را می طلبد، تا با نرم افزارها شناخت بیشتری را برای طراحان رایانه ای علی الخصوص طراحان خلاقی، و فرهنگ پیشرو در زبان فارسی ایجاد کرد، در این صورت می توان امید داشت که تمام و دشواری موجود در ارائه راهکارها، و شرایط سخت تایپ به پایان رسد و زمان مورد نیاز شامل حروفچینی دستاوردهای اصلی، و جوابگوی سوالات پیوسته اهل دنیای موجود طراحی اساسا مورد استفاده قرار گیرد.

تماس با ما