اسناد حمل فیاتا ( FIATA DOCUMENTS ) چیست ؟

اسناد حمل فیاتا : با آنکه اسناد حمل فیاتا در زمره اسناد حمل محسوب می شود ولی به واسطه برخی ویژگی های آن بخش جداگانه ای به آن اختصاص یافته است.

فیاتا فدراسیون بین المللی مجمع نمایندگی های عاملین حمل ( INTERNATIONAL FEDERATION OF FORWARDING AGENT ASSOCIATIONS ) ( فورواردرها ) می باشد.

اسناد این موسسه دارای شرایط و عبارت مهمی است در مورد تعهداتی است که به وسیله عامل حمل یعنی صادر کننده سند فیاتا پذیرفته شده است. اعضا فیاتا باید جهت صدور اسناد فیاتا مجوز لازم را از انستیتو عاملین حمل دریافت دارند.

Institute of Freight limited

این انستیتو از طرف سازمان فیاتا مجاز گردیده که این گونه مجوزها را برای اعضا فیاتا صادر نماید. باید اضافه نمود که فرم های فیاتا در اختیار غیر اعضا نیست و آن ها نمی توانند از آن استفاده نمایند. صادر کنندگانی که از خدمات عاملین حمل استفاده می نمایند اغلب در مقابل تحویل کالای خود رسید عامل حمل ( فورواردر ) را دریافت می دارند.

عاملین حمل ( فورواردرها ) سعی می نمایند تا جایی که امکان داشته باشد جهت تقلیل هزینه حمل کالاهای مختلفی را به طریقی در یک کانتینر گروه بندی کرده و قرار دهند تا حداکثر استفاده از فضای آن شده و بدین وسیله هزینه کاهش یابد. آن ها سپس کانتینر را تحویل شرکت کشتیرانی می دهند.

شرکت کشتیرانی در پاره ای از مواقع بارنامه های مستقلی برای هر یک از کالاهایی که در کانتینر توسط عامل حمل قرارداده شده است صادر می نماید. بنابراین نه تنها عاملین حمل ( فورواردرها ) بعضی مواقع برای هر قسمت از بار قرار داده شده دریک کانتینر رسیدی صادر می کنند. بلکه شرکت کشتیرانی نیز هم در چنین مواردی که لازم باشد بارنامه مربوطه را صادر خواهند نمود.

اسناد مزبور که توسط عاملین حمل صادر می گردد چیزی بیش از یک رسید نیست و نشان دهنده قرارداد حمل و یا سند انتقال مالکیت کالا نمی باشد. مع هذا این رسیدها مدارکی است که به وسیله آن گیرنده کالا می تواند کالای خود را در مقصد از نمایندگان عاملین حمل دریافت دارد. به همین لحاظ عاملین حمل ( فورواردرها ) مسئولیت کالا را به عهده دارند. در صورتی که حمل کننده ( carrier ) دارای چنین مسئولیتی در مقابل خریدار نیست ( مگر در مواردی که فورواردر خود حمل کننده نیز باشد ).

رسید عاملین حمل فیاتا ( Fiata FCR-Forwarders Certificate of Receipt )

رسید عاملین حمل فیاتا برای استفاده فورواردرهای داخل سازمان فیاتا تهیه گردیده است. سند رسید کمپانی حمل و نقل فیاتا ، فورواردرها را قادر می سازد که به ارسال کننده کالا consignor سندی ارائه داده و بدان وسیله اعلام می نماید که مسئولیت کالای مورد نظر را به عهده گرفته است.

رسید عاملین حمل فیاتا ، فورواردر گواهی می کند که کالای مورد نظر را در اختیار گرفته و بر طبق دستورات غیر قابل برگشتی متعهد گردیده است که آن را برای شخص یا موسسه ای که در سند نشان داده شد ارسال دارد. این دستورات تنها در صورتی قابل ابطال است که نسخه اصل سند FCR به فورواردر صادرکننده آن تسلیم گردد و او نیز در موقعیتی باشد که بتواند چنین دستور ابطالی را اجابت نماید.

رسید عاملین حمل فیاتا اساسا زمانی استفاده خواهد گردید که تولید کننده یا فروشنده کالا را بر مبنای EXWORKS فروخته و نیاز به آن دارد که با ارائه رسید عاملین حمل فیاتا به خریدار اثبات نماید که به تعهدات خود عمل نموده است.

در حالتی که اعتبار اسنادی گشایش شده باشد، فروشنده تحت این شرایط قادر خواهد بود با ارائه رسید عاملین حمل فیاتا صادره توسط فورواردر از مبلغی که بر طبق شرایط اعتبار توسط خریدار در اختیار او گذاشته شده استفاده نماید. فروشنده به هیچ وجه حق دخل و تصرف در کالایی را که تحویل فورواردر شده و رسید حمل و نقل فیاتا مربوط طه آن نیز تحویل خریدار گردیده است، ندارد.

رسید عاملین حمل و نقل فیاتا قابل معامله نمی باشد و نظر به این که تحویل محموله به مشتری بستگی به تسلیم این سند ندارد فقط یک نسخه اصلی صادر می گردد و اگر نیازی به نسخ بیشتری باشد عبارت (( غیر قابل معامله )) روی آن ها باید چاپ گردد.

هنگام صدور سند رسید عاملین حمل فیاتا FCR ، فورواردر باید از موارد زیر اطمینان حاصل نماید :

• مطمئن گردد که کالای مورد بحث به وسیله او یا نماینده اش پذیرفته شده و همچنین حق دخل و تصرف کالا تنها در اختیار اوست.
• مطمئن گردد که کالا در ظاهر سالم و در شرایط مناسبی باشد.
• مطمئن گردد که جزئیات درج شده در سند با دستوراتی که او دریافت داشتته مطابقت دارد.
• مطمئن گردد که شرایط اسناد حمل ( مانند بارنامه ) مغایر با تعهداتی که او بر طبق سند رسید کمپانی حمل و نقل پذیرفته است، نباشد.

رسید عاملین حمل فیاتا تابع شرایط عمومی حمل و نقل کالا در کشور صادرکننده سند می باشد که این شرایط در ظهر رسید ذکر می شود و لذا این سند تنها به وسیله فورواردرهایی می تواند مورد استفاده قرار گیرد که شرایط عمومی را در فعالیت حمل و نقل خود مرعی دارند. فوروارد حسب تمایل می تواند مجوزی را کسب نماید که بر طبق آن علامت و یا عنوان مخصوص خود را بالای اسناد چاپ نماید. تکثیر این اسناد توسط موسسات به طور انفرادی اکیدا ممنوع می باشد.

دقت کافی در تهیه و تکمیل این اسناد باید به کار برده شود زیرا جزئیات ذکر شده در این سند باید دقیقا مشخصات محموله، مسیر آن، نحوه دخلت و تصرف و دستورات ویژه مربوط به آن را مشخص و معین سازد. بنابراین موافقت شده است که صادر کننده این سند وجهی را بابت صدور و تکمیل آن دریافت دارد.

گواهی حمل عاملین حمل و نقل فیاتا ( FIATA (FCT) FORWARDERS CERTIFICATE OF TRANSPORT )

گواهی حمل عاملین حمل و نقل فیاتا ( FCT ) سندی است که به وسیله فیاتا تدوین می گردد تا توسط عاملین حمل و نقل بین المللی عضو این سازمان مورد استفاده قرار بگیرد.

عامل حمل و نقل با صدور و تسلیم این گواهی به ارسال کننده کالا مسئولیت تحویل دادن کالا در مقصد را از طریق نماینده ای که به وسیله او ( فورواردر ) تعیین می شود، می پذیرد. گواهی حمل عاملین حمل و نقل فیاتا ( FCT ) را می توان به محض آن که محموله برا ی حمل تحویل عامل حمل ونقل ( فورواردر ) گردد در اختیار ارسال کننده قرار داد.

عامل حمل و نقل در تهیه و صدور سند FCT گواهی می نماید که مسئولیت ارسال و تحویل محموله مشخصی را بر طبق دستوراتی که به وسیله ارسال کننده کالا در این سند به او داده شده است می پذیرد. عاملین حمل ( فورواردر ) مسئول تحویل محموله در مقصد از طریق نماینده یا آژانسی که تعیین نموده به دارنده سند FCT بر طبق شرایطی که در ظهر این سند ذکر شده می باشد.

مسئولیت ویژه ای که عامل حمل هنگام صدور سند FCT می پذیرد ممکن است با مسئولیت عادی او طبق شرایط عمومی سند مذکور تفاوت نماید. عامل حمل فقط مسئول رساندن کالا به شخص ثالث و تحویل دادن آن ها صرفا در مقابل ارائه سند FCT می باشد. در مواردی که حمل و نقل تا مرحله تحویل کالا به گیرنده آن معین گردیده است FCT به بانک نقدا دریافت دارد.

هنگامی که گواهی حمل عاملین حمل و نقل فیاتا ( FCT ) به حواله کرد TO ORDER صادر شده باشد قابل معامله است. اسناد حمل عاملین حمل و نقل فیاتا هنگامی قابل معامله و در زمان تحویل کالا معتبر خواهد بود که نسخه اصل سند FCT به طور صحیح پشت نویسی شده باشد.

هنگام صدور سند FCT ، عامل حمل در مورد رعایت نکات ذیل باید مراقبت های کافی به عمل آورد :

• باید مطمئن گردد که محموله مشخص شده در سند به وسیله خود یا نماینده اش ( شعبه یا عامل حمل واسطه ) قبول گردیده و حق هر گونه دخل و تصرف در آن تنها اختیار او است.
• باید اطمینان حاصل نماید که کالا در ظاهر دارای شرایط خوب و وضعیت مناسبی است.
• باید اطمینان حاصل کند که جزئیات ذکر شده در سند به وضوح و روشنی با دستوری که او دریافت نموده است مطابقت دارد.
• باید مطمئن شود که مسئولیت بیمه محموله مورد توافق قرار گرفته است.
• باید به روشنی مشخص شود که یک و یا چند نسخه اصلی از سند قرار است صادرگردد. توصیه شده که اسناد FCT ( فیاتا ) تنها به وسیله پست سفارشی ارسال گردد.

سند FCT تابع شرایط عمومی حمل و نقل کالا درکشور صادرکننده آن می باشد و این شرایط در پشت سند FCT آمده است و لذا این سند تنها به وسیله عاملین حملی می تواند مورد استفاده قرار گیرد که از شرایط عمومی مذکور در فعالیت های عاملیت حمل و نقل خود تبعیت نمایند.

این شرکت ها در صورت تمایل می توانند با کسب مجوز عناوین خود را در قسمت فوقانی اسناد چاپ نمایند تکثیر و چاپ بدون مجوز و سر خود این اسناد توسط شرکت ها در هر شکلی اکیدا ممنوع است. از آنجایی که جرئیات مندرج در این اسناد باید به دقیقا نشان دهنده شرح کامل محموله، مسیر آن، نحوه واگذاری و یا دستورات مخصوص باشد حداکثر دقت ممکن باید در صدور اسناد مذکور به کار برده شود. بنابراین موافقت شده است که عامل حمل صادر کننده این اسناد می توانند مبلغی بابت صدور آن ها اخذ نماید.

بارنامه حمل مرکب فیاتا  FIATA COMBINED TRANSPORT BILL OF LADING ( FBL )

بارنامه حمل مرکب فیاتا FBL یک سند حمل مرکب می باشد که به وسیله فیاتا برای استفاده ی عاملین حمل و نقل ( فورواردر ) بین المللی که به عنوان عاملان حمل و نقل مرکب عمل می کنند طرح ریزی شده است. بارنامه حمل مرکب فیاتا یک سند قابل معامله است ( مگر آنکه بر روی آن عبارت غیر قابل معامله ذکر شده باشد ) که توسط اتاق بازرگانی بین المللی مورد تائید قرار گرفته است.

بارنامه فیاتا دارای علامت اتاق بازرگانی بین المللی در کنار آرم سازمان ملی ( فورواردرها ) می باشد. عامل حمل و نقل ( فورواردر ) صادر کننده بارنامه حمل مرکب فیاتا که به عنوان عامل حمل و نقل مرکب عمل می کند مسئولیت کالا و انجام عملیات حمل و نقل و لجستیک را به عهده دارد. عامل مذکور ( فورواردر ) نه تنها مسئولیت تحویل کالا را در مقصد به عهده می گیرد بلکه مسئول عملیات کلیه حمل کنندگان و اعمال اشخاص ثالثی است که در حین حمل و نقل به وسیله او به کار گرفته می شوند.

صادر کننده بارنامه فیاتا پرداخت خسارت بر مبنای ۳۰ فرانک طلا ( تقریبا دو * SDR ) برای هر کیلو وزن ناخالص کالای گم شده یا خسارت دیده ممکن است پس از اثبات این مسئله که کالا در چه مرحله خسارت دیده و یا مفقود شده و مکان وقوع حادثه کجا بوده تعیین گردد و بدین وسیل میزان دیون او متناسب با مرحله حمل و نقل خواهد بود ( بند ب ماده ۶ شرایط بارنامه حمل و نقل مرکب فیاتا FBL )

هنگام صدور بارنامه حمل مرکب فیاتا FBL ، عامل حمل باید نسبت به رعایت نکات ذیل اطمینان حاصل نماید :

• محموله مورد بحث به وسیله خود و یا نماینده اش ( شعبه یا عامل یا فورواردر واسطه ) قبول گردیده و حق هر گونه دخل و تصرف در آن تنها در اختیار او است.
• کالا در ظاهر دارای شرایط خوب و وضع مناسبی باشد.
• جزئیات ذکر شده در سند به وضوح با دستوراتی که او دریافت نموده است مطابقت دارد.
• مسئولیت بیمه حمل و نقل محموله قبلا مورد توافق قرار گرفته است.
• صریحا مشخص گردیده باشد که یک و یا چند نسخه اصلی از سند قرار است صادر گردد.

توصیه می شود عامل حمل مذکور تعهدات خود را بر اساس شرایط FBL بیمه نماید و در هنگام دریافت تقاضای حمل، مراتب پوشش بیمه ای و دیون خود را اعلام نماید.

رسید انبار فیاتا ( ( FWR ) FIATA Warehouse Receipt)

رسیدی است غیرقابل معامله و به‌عنوان رسید انبار فورواردر یا همان متصدی حمل در مقصد تلقی می‌شود. این رسید به دلیل غیرقابل معامله بودن مورد قبول بانک‌ها نمی‌باشد. این رسید وقتی توسط فورداورد صادر می‌شود که کالا را در انبار خود برای انبارداری و یا توزیع لجستیکی دریافت کند. FWR فقط وقتی می تواند قابلیت معامله داشته باشد که روی آن عبارت قابل معامله درج‌شده باشد.