ترانشیپ ( ترانشیپمنت ) چیست ؟

ترانشیپ ( ترانشیپمنت ) TRANSHIPMENT

ترانشیپ یا ترانشیپمنت عبارت است از انتقال کالا از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر. این نوع نقل و انتقال بیشتر در حمل و نقل ترکیبی رایج است که در آن از وسایل نقلیه مختلف از جمله کشتی، هواپیما ، قطار ، کامیون ، تریلر و سایر وسایل برای ارسال کالا به مقصد استفاده می شود. جریان انتقال غالبا با تخلیه و بارگیری مجدد همراه بوده و به دو شکل انتقال مستقیم و انتقال غیر مستقیم می باشد.

کالایی که وارد گمرک می شود با توجه به شرایطی که دارد باید تحت ضوابط خاصی ارسال، حمل و تحویل گمرک شود تا قاچاق به حساب نیاید. بر همین اساس کالا را به صورت ترانشیپ به گمرک جدید منتقل می کنند. در واقع ترانشیپ نوعی حمل و نقل است که در آن کالا تحت نظر گمرک از یک وسیله حمل نقل ورودی به یک وسیله حمل و نقل خروجی منتقل می شود.

گاهی تجار برای آنکه هزینه های نقل و انتقال مستقیم به کشور دیگری را کاهش دهند و یا تحریم هایی که بر علیه کشور مقصد اتخاذ شده است را دور بزنند مایل اند تا کالای خود را ابتدا به یک کشور دیگر منتقل و سپس با روش ترانشیپ به کشور مقصد منتقل نمایند تا بتوانند کالای خود را به کشور مقصد برسانند.

ترانشیپ امروزه در امر صادرات و واردات کالا تاثیرات بسیاری گذاشته است که از جمله ی مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• روان تر شدن انجام ترخیص کالا 
• کاهش هزینه ها
• جلوگیری از قاچاق کالا

رویه ترانشیپ عملا ترکیبی از ۲ یا تعداد بیشتری ترانزیت می باشد که با توجه به هدف مورد نظر تعداد ترانزیت ها متفاوت خواهد بود. مزیتی که در رویه ترانشیپ نسبت به ترانزیت ایجاد شده است اظهار یک ترانزیت و عدم نیاز به اظهار مجدد برای ترانزیت های بعدی مرتبط با ترانزیت اولیه می باشد.

از آنجایی که اکثر اطلاعات اظهارنامه ترانزیت اول با ترانزیت های مرتبط بعدی یکسان است با این تفاوت که حامل تغییر می یابد یا کالای اظهارنامه ترانزیت اول به صورت بخش بخش در چند اظهارنامه ترانزیت حمل خواهد شد. در نتیجه می توان با استفاده از رویه ترانشیپ اطلاعات مشترک اظهارنامه ها را از طریق سیستم منتقل نمود و بدین ترتیب نیازی به اظهار مجدد نخواهد بود.

کاربردهای ترانشیپ

• حمل کالاهای چند مقصدی : بدین صورت که برای ارسال ۲ یا چند محموله که در مجموع ظرفیت یک وسیله نقلیه (قطار،تریلی،…) را اشغال می کنند به مقصد شهرهای نزدیک به هم ( نسبت به فاصله از مبداء )، یک گمرک که نزدیک به شهرهای مقصد باشد به عنوان گمرک میانی انتخاب می شود و پس از تخلیه در انبار و تفکیک قبض انبار (به صورت فیزیکی یا سیستمی / تحت عملیات گمرکی) هر محموله در یک وسیله نقلیه به سمت مقصد خود بارگیری می شود.

در رویه ترانشیپ می توان با وارد کردن قبض انبار جدید، گمرک میانی و گمرک مقصد شماره سریال و کوتاژ دریافت نمود. بدین ترتیب در بخش عمده مسیر به جای چند وسیله نقلیه از یک وسیله نقلیه استفاده می شود. مطابق شکل زیر:

• تغییر حامل : برای تغییرحامل ، به عنوان مثال از ماشین به قطار، از قطار به ماشین و یا از ماشین ایرانی به خارجی و … نیازی به اظهار مجدد نیست و می توان با همان شماره قبض انبار و تعیین گمرک میانی و مقصد، از سامانه پنجره واحد شماره سریال و کوتاژ دریافت نمود. مطابق شکل زیر:

انواع مختلف ترانشیپ

ترانشیپ دو نوع مختلف دارد :

• یکی ترانشیپ‏ های مربوط به حمل و نقل داخلی است که ترانشیپ داخلی نامیده می‏ شود.
• دیگری ترانشیپ ‏های مربوط به حمل و نقل خارجی است که ترانشیپ بین المللی نام دارد.

ترانشیپ داخلی

ترانشیپ داخلی، تفاوت قابل توجهی با ترانشیپ بین المللی ندارد. اگر می ‏خواهید از ترانشیپ برای حمل و نقل کالای خود در مقاصد مختلف کشوری استفاده کنید، باید تاییدیه آن را از طرف دولت دریافت کنید.

به عبارت دیگر، لازم است در سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران اقدام به ساخت اکانت کاربری کنید و به ترتیب مراحل زیر را انجام دهید :

• ابتدا از طریق گزینه دور اظهارات ترانزیت در منوی اصلی، باید اطلاعات کامل کالا به صورت بارنامه و قبض انبار ، معرفی شود.
• در مرحله دوم باید گزینه ترانشیپ داخلی توسط متقاضی انتخاب شود.
• در مرحله سوم، آیکونی با نام گمرک میان راهی به متقاضی معرفی خواهد شد که بسته به مقصد مورد نظر، باید تمامی مراحل مرتبط با آن انجام شود.

ترانشیپ بین المللی

ترانشیپ بین المللی بسیاری در مناطق گمرگی انجام می‌شود. بنابراین از بررسی‌ها و عوارض گمرکی جلوگیری به عمل می‌آید، در غیر این صورت سبب تاخیر حمل و نقل کارامد می‌شود. این روش حمل و نقل به طور معمول کاملا قانونی و به صورت بخشی از تجارت روزمره جهانی انجام می‌شود، اما می‌تواند مانند ورود غیرقانونی، قاچاق یا کالاهای بازار خاکستر مورد استفاده قرار بگیرد. این روش ترانزیت معمولا برای صرفه‌جویی در هزینه حمل و نقل انجام می‌شود، اما زمان رسیدن به مقصد را افزایش می‌دهد.

بعد از انجام این مراحل، متقاضی باید منتظر تایید نهایی اعلام وصول پروانه در گمرک میانی باشد. زمانی که این تاییدیه ابلاغ شد، دو حالت پیش می ‏آید. ابتدا اگر قرار باشد ارسال بار به مقصد‏های جداگانه ‏ای انجام گردد، قبض بار باید تفکیک و قبض جدید دریافت شود.

در این مرحله، متقاضی باید وارد منوی دریافت سریال ترانشیپ شده و اطلاعاتی از قبیل شماره قبض انبار ، گمرک میانی ، گمرک مقصد و موارد مشابه را وارد کند. البته لازم به ذکر است که دیگر نیازی به وارد کردن مجدد اطلاعات اظهارنامه ( اظهارنامه گمرکی ) نیست. در نهایت، برای هر مقصد مختلف، یک شماره سریال جدید ایجاد می‏ شود که در وضعیت کوتاژ قرار دارد.

حالت دوم برای زمانی است که قرار باشد تنها تغییر حامل یا وسیله حمل و نقل انجام شود. این مرتبه دیگر نیازی به تفکیک قبض بارها نخواهد بود و فرد متقاضی می ‏تواند از طریق منوی دریافت سریال ترانشیپ، شماره قبض گمرک میانی و مقصد را وارد کند و شماره سریال جدید را که در وضعیت کوتاژ قرار دارد، دریافت کند.

عملیات گمرکی ترانشیپ ، هیچ تفاوتی با عملیات گمرکی ترانزیت ندارد و شامل تمامی موارد زیر می ‏شود :

• ارزیابی
• کارشناسی
• صدور بیجک
• درب خروج

تاخیر در ترانشیپ

تاخیر هنگام ارسال محموله به خارج از کشور، با توجه به مسیر طولانی تر در چنین شرایطی کاملا معمول است. به دلیل ماهیت ترانشیپ ، محموله شما تخلیه و در کشتی دیگری بارگیری می‌شود که به زمان بیشتری نیاز دارد. ممکن است بارگیری کامل کشتی ورودی توسط یک بندر یک هفته طول بکشد و بارگیری آن در کشتی جدیدی که به مقصد نهایی می‌رسد، تا یک هفته دیگر به طول انجامد. این تأخیرهای طولانی می‌تواند نتیجه ازدحام بندر باشد و گاهی اوقات به تأخیرهای یک ماهه تبدیل شود. به همین دلیل، استفاده از این روش تنها درصورتی توصیه می‌شود که هیچ مسیر مستقیم حمل و نقل به مقصد وجود نداشته باشد.

ردیابی ترانشیپ

بهترین راه برای پیگیری بار خود در هنگام استفاده از این روش ترانزیتی ، استفاده از ویژگی ردیابی آنلاین مسیر حمل و نقل است. شما می‌توانید به وب سایت شرکتی که مسئول حمل و نقل بار شماست بروید و شماره بارنامه خود را وارد کنید و اطلاعات مربوط به زمان حرکت و ورود کشتی را به دست آورید. همچنین می‌توانید کشتی دیگری را که محموله برای مقصد نهایی با آن حمل می‌شود را همراه با جزئیات تاریخ عزیمت و ورود مشاهده کنید.

تفاوت ترانزیت و ترانشیپ

واژگان ترانزیت و ترانشیپ اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند و تعاریف قانونی آن‌ها می‌توانند با توجه به هدف و در بین حوزه‌های قضایی متفاوت باشند. بنیاد بین المللی فعالیت‌های گمرکی – کنوانسیون بین المللی سازمان جهانی گمرک در سال ۱۹۷۴ در مورد ساده‌سازی و هماهنگی فرآیندهای گمرکی (کنوانسیون کیوتو تجدید نظر شده) – ترانزیت را به عنوان “فرآیند گمرکی که طی آن کالا تحت کنترل گمرک از یک گمرک به اداره دیگر حمل می‌شود” و ترانشیپ را به عنوان “فرآیند گمرکی که طی آن کالا تحت کنترل گمرکی از وسیله حمل و نقل وارداتی به وسیله حمل و نقل صادرکننده در منطقه یک اداره گمرک که دفتر واردات و صادرات است، منتقل می‌شود” تعریف می‌کند.

در اصطلاح عامیانه ترانزیت ، حمل و نقل کالا از طریق قلمرو است که کالا در وسیله اصلی حمل و نقل باقی می‌ماند (به عنوان مثال کشتی ، قطار یا هواپیما)، و ترانشیپ ، حمل کالا از طریق قلمرویی است که کالا در آن‌جا از یک وسیله حمل و نقل تخلیه و در وسیله حمل و نقل دیگر بارگیری می‌شود.

محموله هایی که از طریق این دو روش حمل می‌شوند، به منظور تسهیل تجارت، معمولا تحت مقررات نظارتی و گزارش‌دهی کمتری قرار دارند؛ زیرا آن‌ها در معرض خطرات مالیاتی ، ایمنی و امنیتی محدود برای کشوری که از آن عبور می‌کنند هستند. با این حال، برای جلوگیری از قاچاق و ایجاد کنترل‌های گمرگی سختگیرانه تر (به عنوان مثال کنترل صادرات )، بسیاری از اختیارات قانونی ایجاب می‌کند که برای دسته بندی محموله‌ها بر حسب ترانشیپ یا ترانزیت ، مقصد یا گیرنده آن ها هنگام ورود به قلمرو، باید همان مقصد یا گیرنده هنگام خروج از قلمرو باشد.

سخن پایانی

ترانشیپ نوعی حمل و نقل است که در تجارت امروز دنیا به شدت مطرح است و با رشد ترافیک جهانی در حال افزایش نیز هست. مراکز این نوع از حمل و نقل اغلب در تنگراه‌ها و تقاطع مسیرهای دریایی است. با توجه به روند این نوع از حمل و نقل و تاخیرهای احتمالی که بعضا طولانی مدت هستند، بهتر است از این روش تنها در شرایطی استفاده کنیم که هیچ مسیر مستقیمی از مبدا به مقصد وجود نداشته باشد.