مراحل مختلف اعتبار اسنادی

مقدمه

مراحل مختلف اعتبار اسنادی : اعتبارات اسنادی، مانند سایر اسناد تجاری ، از اصل استقلال نسبت به معامله پایه تبعیت می کنند. این ویژگی به .منظور حفظ کارایی و سودمندی . اسناد تجاری پیش بینی . شده تا متعهد سند .تجاری نتواند با استناد . به ایرادهای قرارداد .پایه ــ که اعتبار اسنادی . نیز برای انجام تعهد . ناشی از آن صادر شده است .از تعهدات خود شانه . خالی کند.

 با توجه به این ویژگی، بانک گشاینده اعتبار اسنادی قطع نظر از روابط خود با متقاضی اعتبار در مقابل ذینفع اعتبار، مسئولیت پرداخت دارد. اگرذی نفع در ارائه اسناد به بانک، تقلب کرده و تقلب وی قبل از پرداخت وجه توسط بانک مکتوم باشد، بانک گشاینده اعتبار می تواند بعد از پرداخت وجه به متقاضی مراجعه کرده و ضرر و زیان خود بابت پرداخت به ذینفع متقلب را مطالبه نماید.

همچنین در زمانی که بانک تقلب ذی نفع را قبل از پرداخت کشف کرده ولی به این لحاظ که وی اعتبار اسنادی را به شخص باحسن نیتی منتقل کرده است ، گشاینده در برابر دارنده با حسن نیت نمی تواند به ایراد تقلب و سایر ایرادهای ایادی قبلی استناد کند و لاجرم ملزم است وجه اعتبار را بپردازد.

بانک گشاینده اعتبار پس از پرداخت وجه از محل دارایی های متقاضی اعتبار در بانک یا از اموال وی در خارج از بانک، مبلغ پرداختی را جبران می کند. حال اگر مشتری . قادر به .بازپرداخت این مبلغ . نباشد، بانک در شرایط .خاصی قرار می گیرد: از یک طرف، به موجب .اصل استقلال، ملزم . به پرداخت مبلغی . به ذی نفع شده . که وی به دلیل سو نیتی .که داشته مستحق .دریافت آن نبوده . است.

از طرف دیگر متقاضی . اعتبار که متعهد . مستقیم در برابر بانک است، به دلیل اعسار، نمی تواند .مبلغی را که بانک .گشاینده اعتبار .پرداخته است، به او برگرداند.

از این رو بررسی .وضعیت حقوقی گشاینده . اعتبار به عنوان پرداخت کننده ای . که در شرایط فوق واقع شده، اهمیت بسزایی دارد. وضعیتی که در . تجارت بین الملل از طریق اعتبار . اسنادی صورت می گیرد، همواره گشایندگان . اعتبار را تهدید کرده .و بانک گشاینده اعتبار . را با ضرر غیرقابل .جبرانی روبه رو می سازد . که از سوی شخص متقلب به او .تحمیل شده است.

اعتبارات اسنادی .یکی از رایج ترین .روش های پرداخت . قراردادهای بین المللی .است. زیرا بیشترین تضمین .را برای طرفین معامله . فراهم کرده و ریسک . فراوان معاملات بین المللی .به واسطه وجود . وصف تجریدی . اعتبارات اسنادی . در این روش به نحو . چشمگیری کاهش . می یابد.

به موجب این وصف، گشایندگان . اعتبار باید تعهد .خود مبنی بر پرداخت . وجه اعتبار اسنادی را انجام .دهند و ایرادهای مربوط .به قرارداد حقوقی .پایه یعنی قراردادی .که اعتبار اسنادی .برای ایفای تعهدات ناشی . از آن شکل گرفته است. در مقابل ذی .نفع این سند قابل . استناد نیست.

مراحل مختلف اعتبار اسنادی و نکات مهم آن

جایگاه بانک ها در اعتبار اسنادی : نقش بانک گشاینده وبانک ابلاغ کننده

مراحل مختلف اعتبار اسنادی : معمولا در عملیات اعتبار اسنادی دو بانک شرکت دارند :

• بانک گشاینده اعتبار، که از طرف و برای خریدار عمل می کند .
• بانک ابلاغ کننده ، که برای ابلاغ . اعتبار اسنادی . به ذینفع انتخاب می شود و معمولا . در کشور فروشنده . واقع شده است .

بانک دوم می تواند صرفا بانک ابلاغ کننده باشد یا می تواند نقش بسیار مهمتری به عنوان بانک تائید کننده را نیز به عهده بگیرد. در هر دو صورت ، بانک ابلاغ کننده می تواند مسئولیت انتقال اطلاعات مربوط به اعتبار اسنادی را قبول نماید .

چنانچه بانک دوم صرفا ” بانک ابلاغ کننده اعتبار” باشد ، بدون ایجاد هیچ گونه تعهدی برای خود ، بایستی هنگام ارسال اسناد اعتبار، این موضوع را به فروشنده ( ذینفع ) متذکر گردد. چنین بانکی . تعهدی نسبت به . پرداخت ، قبول تعهد .پرداخت مدت دار، قبول برات . یا معامله اسناد را .ندارد، حتی اگر در .اعتبار این موضوع . تصریح شده و آن بانک مجاز به . پرداخت ،قبول یا معامله .اسناد شده باشد .

اما اگر بانک گشاینده اعتبار بانک ابلاغ کننده را مجاز نماید ویا از او درخواست کند که تائید خود را به اعتبار اضافه نماید و بانک مذکور هم حاضر به انجام این کار بشود، باید تائید خود را به ذینفع نیز اعلام دارد. این امر به این .معنی است که بانک . تائید کننده، طبق یک قرارداد . بانکی مجزا با ذینفع .و بدون در نظر گرفتن . هرگونه . مسئله دیگری، در صورت ارائه . کلیه اسناد، همان . گونه که در اعتبار . اسنادی ذکر پرداخت .وجه، قبولی برات . یا معامله اسناد را، بدون رجوع . به ذینفع (فروشنده)، انجام . دهد.

درباره فرم تقاضای اعتبار اسنادی و چگونگی تکمیل آن

اولین قدم از مراحل مختلف اعتبار اسنادی : فرم تقاضای افتتاح اعتبار اسنادی

برای اطلاع از توضیحات مبسوط درباره تکمیل فرم تقاضای اعتبار اسنادی تمام طرفها باید به مجموعه مقررات اتاق بازرگانی بین المللی شماره ۵۱۶ مراجعه نمایند. در ادامه تعدادی فرم های استاندار معرفی شده و اطلاعات کامل در خصوص چگونگی تکمیل آن ها آمده است که یکی دیگر از مراحل مختلف اعتبار اسنادی می باشد . فرم تقاضا غیر از جزئیات ذکر شده باید شامل توضیحات زیر باشد:

• نام و آدرس کامل و صحیح ذینفع ( فروشنده )
• مبلغ اعتبار اسنادی با ذکر کد ارز براساس استاندار،ISO
• نوع اعتبار اسنادی

• قابل برگشت
• غیر قابل برگشت
• غیر قابل برگشت، همراه با اضافه کردن این اطلاعات که از بانک تعیین شده درخواست شده یا مجاز است که تائیدیه خود رابه اعتباراسنادی اضافه کند

• چگونه اعتبار اسنادی قابل استفاده است مثلا : نقدی ، پرداخت مدت دار، به صورت قبولی ، و یا معامله اسناد
• در صورت ارائه برات ، طرفی که برات به عهده اوست و مفاد آن
• توضیح مختصری در مورد کالا از جمله جزئیات مربوط به مقدارو در صورت لزوم قیمت واحد
• جزئیات اسنادی درخواستی
• محل ارسال و در اختیارگرفتن کالا، یا حمل روی عرشه کشتی یا هرمورد دیگری که ممکن است وجود داشته باشد . مقصد نهایی یا بندر ترخیص کالا
•  کرایه حمل پیش پرداخت شده است یا نه 
•  انتقال کالا از یک وسیله نقلیه دیگر منع شده است یا نه
•  حمل به دفعات منع شده یا نه
• آخرین تاریخ حمل ( درصورت وجود )
• دوره زمانی پس از تاریخ حمل که طی آن اسناد برای پرداخت ، قبولی یا معامله باید ارائه گردد
• تاریخ و محل انقضای اعتبار اسنادی
• آیا اعتبار اسنادی از نوع قابل انتقال است یا نه
• نحوه ابلاغ اعتباراسنادی یعنی ، از طریق پست یا انتقال تلگرافی

بررسی فرم تقاضای اعتبار اسنادی و موافقت نامه تامینی توسط بانک گشاینده

مراحل گشايش اعتبار اسناديLC

• تكميل فرم ثبت سفارش
• تحويل فرم به وزارت بازرگاني ( اداره كل امور بازرگاني استان )
• اعلام كارمزد ثبت سفارش توسط وزارت بازرگاني و پرداخت آن توسط شركت به صورت حواله اي
• تحويل كپي حواله به وزارت بازرگاني جهت دريافت شماره 8رقمي
• تكميل فرم گشايش اعتبار و ارائه به بانك مربوطه
•  تعهدات لازم بانكي
•  بيمه نامه
•  ساير مدارك مورد نياز بانك از قبيل : فرم گشايش، فرم بيمه نامه، فرم ثبت سفارش و فرم تعهدنامه
• بررسي اسناد، مدارك و صفحه گذاري بانك مربوطه گشايش اعتبار اسنادي
• مخابرهL/C به بانك ذينفع در كشور مربوطه

مراحل مختلف اعتبار اسنادی

نحوه گشایش اعتبار اسنادی در بانک

برای گشایش اعتبار ابتدا خریدار یا متقاضی تقاضای خود را به بانک گشاینده اعتبار یا بانک خریداری ارائه می کند. در مرحله اول خریدار باید قرارداد فروش با فروشنده مستقل از بانک تنظیم و درخواست گشایش اعتبار و پیش فاکتور خود را به بانک گشاینده اعتبار ارائه بدهد.

فرم ثبت سفارش ، کارت بازرگانی معتبر ، بیمه نامه ، پیش فاکتور دریافتی از فروشنده به نام خریدار، اعتبارسنجی (اخذ اطلاعات اعتباری از مراجع ذی صلاح)، تعیین و اخذ وثیقه ها و تضمین ها و اطمینان از نبود ذی نفع واحد در خریدار و فروشنده جزو وظایف بانک گشاینده اعتبار است.

دراین مرحله گشایش اعتبار صورت می گیرد و بانک گشاینده اعتبار آن را به بانک فروشنده یا بانک ذی نفع ارجاع می دهد. بانک فروشنده یا بانک ابلاغ کننده باید هویت فروشنده را احراز کند و پس از دریافت متن اعتبار با احراز اصالت ظاهری، بدون قبول هرگونه مسئولیت آن به فروشنده ابلاغ کند.

در این مرحله اعتبار به فروشنده ابلاغ می شود. تهیه و تحویل کالا به خریدار حسب مقررات حاکم بر تحویل کالا اینکوترمز ۲۰۲۰ و تهیه و ارائه اسناد مندرج در اعتبار به بانک برای دریافت وجه آخرین مرحله از اولین بخش گشایش اعتبار بانکی است.

مرحله بعد مرحله معامله اسناد شامل کنترل، قبول و پذیرش پرداخت درسررسید است. در بخش نخست بانک فروشنده وجود دارد که بررسی اسناد ارائه شده توسط فروشنده و احراز مطابقت آن با شرایط مندرج در متن اعتبار از وظایف اوست. همچنین ارسال اسناد به بانک گشاینده، اخذ وجوه از بانک گشاینده در سررسید و پرداخت به ذی نفع در سررسید از دیگر وظایف اوست.

پس از آن اسناد کنترل و برای بانک خریدار ارسال می شود. بانک خریدار پس از دریافت کنترل اسناد و مطابقت با اعتبار صادرشده قبول و پذیرش پرداخت وجه اسناد را به بانک فروشنده در سررسید اعلام می کند. بانک خریدار با دریافت میان پرداخت از سود خریدار نسبت به پشت نویسی و تحویل اسناد به نامبرده اقدام می کند.

پس از پشت نویسی و تحویل اسناد به خریدار دریافت کالا توسط او انجام می شود. مرحله پایانی گشایش اعتبار در بانک، تنزیل اسناد اعتبارات مدت دار است. دراین مرحله فروشنده درخواست تنزیل اسناد و پرداخت وجه اعتبار به بانک تنزیل کننده را برعهده دارد. همچنین تحویل نامه واگذاری عواید برعهده اوست.

درمرحله بعد بانک تنزیل کننده سررسید و تعهد بدون قید و شرط از بانک گشاینده مبنی بر پرداخت وجه در سررسید را اخذ و نامه واگذاری عواید را دریافت می کند. واریز وجه اعتبار پس از کسر نرخ تنزیل به حساب فروشنده و مطالبه وجه اعتبار در سررسید، پرداخت از بانک گشاینده نیز از دیگر وظایف بانک تنزیل کننده است.

تعهد پرداخت در سررسید به بانک تنزیل کننده در اختیار بانک گشاینده است. همچنین تعهد پرداخت و تسویه نهایی با بانک گشاینده در سررسید پرداخت اعتبار برعهده خریدار است.

بانک گشاینده اعتبار باید

• مواد و شرایط اعتبار اسنادی پیشنهاد شده را، به منظور اطمینان از تطابق آن ها با سیاستهای بانک و مطابقت با مقررات قانونی کشور متبوع بانک گشاینده اعتبار ، بررسی نماید
• بررسی کند که آیا دستورات متقاضی در خصوص نحوه اعلام گشایش اعتبار به ذینفع قابل قبول است ، یا بررسی این مطلب که بانک مجاز به انتخاب کارگزار خود برای ابلاغ اسنادی هست یا نه

گاهی متقاضیان ، درخواست صدور اعتبار اسنادی با ذکر جزئیات بیشتر دارند و ذی نفع را موظف می کنند که طبق قرارداد آن ها را رعایت کند . متاسفانه به نظر می رسد که بانک ها تمایلی به منسوخ کردن این روش ندارند. این طور تصور می شود که مقصود این متقاضیان از گنجاندن جزئیات بیشتر این است که، احتمال دارد ذی نفع برخی شرایط را ندیده بگیرد یا اسناد مغایر ارائه دهد که، چنانچه متقاضی بخواهد، موجب برگشت آن ها شود.

به علاوه بانک گشاینده باید تقاضای اعتبار اسنادی را دقیقا بررسی کند تا این مسئله روشن شود که آیا اعتبار اسنادی ارائه سند خاصی را از ذی نفع خواسته است یا نه، سندی که تهیه آن کاملا وابسته به طرف ثالثی است که تحت کنترل ذی نفع نیست ( غیر از سند بیمه یا گواهی بازرسی و غیره ) .

همچنین، بانک گشاینده اعتبار باید فرم تقاضای اعتبار اسنادی را از این جهت هم که شرایطی بدون امکان ارائه اسناد” در آن گنجانده نشده باشد بررسی دقیق کند. در صورت وجود چنین شرایطی ، بانک گشاینده اعتبار مسئولیت دارد تا به متقاضی اطلاع دهد که این شرایط مشخصی که ارائه سند در آن شرایط امکانپذیر باشد تغییر یابد .

استفاده از اعتبار اسنادی مواردی که ذینفع به محض دریافت اعتبار اسنادی باید مورد بررسی قرار دهد:

• اعتبار اسنادی ، سندی معتبر به نظر بیاید .
• نوع اعتبار اسنادی و مواد و شرایط آن با قرار داد فروش مطابقت داشته باشد .
• در اعتبار اسنادی شرایط غیر قابل یا شرایطی که رعایت آن غیر ممکن است وجود نداشته باشد .
• اسناد درخواستی در اعتبار اسنادی قابل دستیابی و ارائه تحت اعتبار اسنادی باشد .
• شرح کالا یا ، در صورت. وجود ، قیمت واحد. باید با آنچه در قرارداد .فروش ذکر شده است. یکسان باشد .
• در اعتبار اسنادی نباید شرایطی وجود داشته باشد که به موجب آن پرداخت بهره یا هزینه هایی درخواست شود که در قرارداد فروش در مورد آن ها توافق نشده است .
• تاریخ حمل و. انقضای اعتبار، که در .اعتبار اسنادی مشخص. شده ، و دوره زمانی. ارائه اسناد باید به .نحوی باشد تا ذینفع. بتواند مطابق .با شرایط اعتبار .اسنادی وجه مربوطه. را دریافت دارد .
• بندر بارگیری ، تحویل کالا .در مبدا یا محل. ارسال و بندر تخلیه. یا مکان تحویل کالا .مطابق با قرار داد. فروش باشد .
• شرایط لازم .برای بیمه ( اینکه چه کسی ، ذینفع یا .خریدار، آن را پوشش. می دهد ) در اعتبار اسنادی .قید شده باشد .
• تعهد بانک تحت. اعتبار اسنادی منحصر .به رعایت کامل مواد و. شرایط اعتبار و مشمول. قوانین و مقررات متحدالشکل اعتبار اسنادی ، یو . سی . پی باشد .

اصول ضروری و قابل توجه از سوی ذینفع

• هر چند امکان دارد از هنگام دریافت اعتبار اسنادی تا استفاده از آن فاصله زمانی قابل ملاحظه ای وجود داشته باشد اما ، ذینفع باید به محض دریافت اعتبار اسنادی نسبت به بررسی سریع و درخواست هر گونه تغییر لازم در شرایط اعتبار اقدام نماید ،
• ذینفع باید مطمئن گردد. که جزئیات مربوط .به نام و آدرس موسسه اش .با آنچه در اعتبار اسنادی. ذکر شده عینا. مطابقت دارد،
• اعتبار اسنادی همواره باید با صراحت و وضوح کامل اسنادی که ذینفع برای دریافت وجه ملزم به ارائه آنها میباشد ، اشاره نماید . اگر اعتبار اسنادی شامل شرطی باشد که در ارتباط با آن سندی درخواست نگردیده باشد ، نبایستی اصولا صادر گردد،
• ذینفع باید مطمئن گردد که مواد ، شرایط و اسناد در خواستی در اعتباراسنادی با مندرجات قرارداد فروش مطابقت دارند .
• ذینفع در زمان ارائه اسناد به بانک باید:

• دقیقا اسناد خواسته شده. در اعتبار اسنادی را ارائه .نماید. این اسناد باید مطابق. با مواد و شرایط اعتبار .اسنادی باشند. و در صورت ظاهر، مغایر .یکدیگر نباشند ،
• اسناد در کوتاه ترین. زمان ممکن ، به هر صورت .حداکثر تا زمانی .که اعتبار اسنادی. معتبر است ، و طی مهلت. مشخص شده پس. از حمل کالا ، به بانک. ارائه شود ،

• ذینفع باید به خاطر .داشته باشد که عدم. مطابقت اسناد با .مواد و شرایط تصریح شده .در اعتبار اسنادی ، یا وجود تناقض. در اسناد ، بانک را .ملزم به عدم پرداخت وجه. می کند .

انجام تعهدات طبق اعتبار اسنادی

یکی دیگر از مراحل مختلف اعتبار اسنادی این مرحله می باشد که وقتی که بانک تائید کننده اسناد را بررسی و مطابقت مواد و شرایط آن با اعتبار اسنادی را تائید کرد، اسناد را به بانک گشاینده تحویل می دهد . بانک گشاینده .اسناد را، در مقابل .واریز مبلغ. بدهی یا سایر روش های .واریز که در اعتبا ر .اسنادی یا فرم تقاضا .مشخص شده ، به متقاضی .تحویل می دهد . در برخی موارد .اسناد ارائه شده .تحت اعتبار اسنادی با. مواد و شرایط مندرج. در آن مطابقت ندارد . در چنین مواردی .بانک فقط می تواند به روش های. زیر اقدام کند .

– اسناد را به. ذینفع برگشت. دهد تا در صورت امکان .ذینفع بتواند نسبت .به اصلاح و ارائه مجدد .آن به بانک ، طی مهلت .زمانی معتبر که در .اعتبار اسنادی .مشخص شده است .اقدام نماید .

– با اشاره به اعتبار .اسنادی و جلب رضایت .ذینفع اسناد پرداخت ن.شده را ، برای واریز طبق. اسنادی، به بانک گشاینده. یا در صورت وجود .بانک تائید کننده .مربوطه ارسال دارد .

– اسناد مغایر . را برای ذینفع ارسال کند. با این دستور که او اسناد. را مستقیما، جهت تائید. و واریز طبق اعتبار، به بانک گشاینده.  یا در صورت وجود بانک. تائید کننده بفرستد .

– با جلب رضایت مشتری ، طی در خواست .تلگرافی از بانک .گشاینده ، یا در صورت .وجود بانک تائید کننده.برای پرداخت، معامله یا .قبولی در مقابل. اسناد مغایر .مجوز بگیرد.

– از ذینفع یا بانک .او تضمینی اخذ کند. که تعهد کننده .تامین پوشش برای. بانک در .مورد هر گونه پرداخت، قبولی. یا معامله ای باشد. که بانک به عهده گرفته است. ، اگر چه بانک .گشاینده مربوطه یا ، در صورت .وجود، بانک تائید کننده ، به دلیل .مغایرت اسناد و عدم .رعایت مواد و شرایط .اعتبار اسنادی ، اسناد را قبول نکند. و وجه اعتبار را پرداخت. ننماید .

وظیفه بانک گشاینده و در صورت وجود ، بانک تائید کننده ، بررسی اسناد به منظور تشخیص مطابقت آن ها با مواد و شرایط اعتبار اسنادی است.

مقالات مرتبط

بروات اسنادی (بخش ۱)